Karol Siekierzyński

Nauka i edukacja

Karol Jan Siekierzyński to postać, która z pewnością zasługuje na naszą uwagę. Urodził się 22 października 1907 roku, a jego życie zakończyło się 26 września 1979 roku. Był nie tylko nauczycielem, ale również aktywnym działaczem na rzecz ochrony przyrody, co czyni go ważnym reprezentantem tego ruchu w Polsce.

Dodatkowo, Karol z pasją oddawał się filatelistyce, co podkreśla jego zróżnicowane zainteresowania oraz zaangażowanie w życie społeczne. Jego osiągnięcia w tych dziedzinach mają znaczenie nie tylko w skali lokalnej, ale również w kontekście szerszym, ukazując, jak różnorodne mogą być aspiracje jednostki.

Życiorys

Karol Jan Siekierzyński przyszedł na świat w 1907 roku w rodzinie Sanoków, Siekierzyńskich, katolików wyznania rzymskiego. Był wnukiem Mikołaja (1818–1906) oraz Franciszki (1831–1907). W jego rodzinie było wielu znaczących członków, w tym ojciec, Karol Siekierzyński (1858–1907), znany jako kominiarz oraz radny miejski, wraz z matką, Katarzyną z Rutkowskich (1872–1954). Wspólnie z rodzeństwem, Amalią (ur. 1891), Edwardem (1893–1956), Kazimierzem (ur. 1895, urzędnik), Zofią Michaliną (1897–1900), Marią (1899–1962, później Węgrzynowicz), Stanisławem (ur. 1902) oraz Janiną Stanisławą (ur. 1904, żoną Józefa Pohorskiego), swoimi latami spędził w Sanoku przy ulicy Zamkowej nr 310a.

Karol rozpoczął swoją edukację w Państwowym Gimnazjum im. Królowej Zofii, gdzie uczęszczał w roku szkolnym 1921/1922, trafiając do drugiej klasy. Ukończył studia na Wydziale Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Jagiellońskiego, będąc pod merytorycznym przewodnictwem profesora Władysława Szafera. W 1934 roku uzyskał tytuł magistra, co umożliwiło mu podjęcie pracy jako nauczyciel.

W obliczu wybuchu II wojny światowej we wrześniu 1939 roku, przebywał w Bydgoszczy, gdzie znalazł się na liście osób przeznaczonych do rozstrzelania. Jednakże udało mu się uciec przed nadciągającą egzekucją. Podczas niemieckiej okupacji prowadził tajne nauczanie w Jaśle. Kiedy front wschodni dotarł do Polski, wrócił do swojego rodzinnego Sanoka. W październiku 1944 roku brał udział w pierwszym posiedzeniu Rady Pedagogicznej reaktywowanego przedwojennego Gimnazjum im. Królowej Zofii, gdzie pełnił funkcję nauczyciela biologii w przekształconym Liceum Ogólnokształcącym Męskim w Sanoku, prowadząc dodatkowo gabinet biologiczny z cennymi zbiorami. Łącznie poświęcił na pracę w sanockim gimnazjum i liceum około trzydziestu lat, przechodząc na emeryturę w latach 60. Zyskał opinię cenionego pedagoga oraz jednego z najbardziej lubianych nauczycieli w Sanoku.

Karol był również aktywnym członkiem Miejskiej Rady Narodowej w Sanoku. W kadencji 1950–1954 zasiadał w Komisji Urządzania Osiedli, zastępując Zdzisława Beksińskiego. W kolejnych latach, w kadencji 1954–1958, dołączył do rady po usunięciu kilkorga radnych. W 1957 napisał projekt, który obejmował utrzymanie historycznych nazw ulic w Sanoku, a także określenie zasad nienadawania nowych nazw ulic osobom, które wciąż żyły. Pełnił również rolę członka specjalnej komisji ds. czynszów. W kadencji MRN 1961–1965 był członkiem Komisji Oświaty i Kultury, a także działał w sanockim oddziale Towarzystwa Wiedzy Powszechnej oraz w ZBoWiD jako prelegent. Pod koniec lat 70. pozostawał osobą bezpartyjną.

Jako miłośnik przyrody, kontynuował dziedzictwo profesora Szafera, angażując się w ochronę środowiska naturalnego zarówno w Sanoku, jak i na Podkarpaciu. Prowadził wykłady oraz prelekcje na ten temat, nawiązując współpracę z Uniwersytetem Jagiellońskim i Polską Akademią Nauk. Uznawany był za prekursora działań na rzecz ochrony przyrody. Przez wiele lat pełnił funkcję przewodniczącego Zarządu Miejskiego Ligi Ochrony Przyrody, a w latach 70. był także członkiem zarządu wojewódzkiego Ligi Ochrony Przyrody. We wczesnych latach 70. jako emerytowany nauczyciel opracował program ochrony naturalnego środowiska w Sanoku i jego okolicach.

Karol Siekierzyński pasjonował się także filatelistyką, będąc aktywnym członkiem Polskiego Związku Filatelistów oraz prezesem koła 58 PZF w Sanoku, które zostało założone przy jego aktywności. Otrzymał wiele nagród i odznaczeń na ogólnopolskich wystawach filatelistycznych, a także organizował podobne wydarzenia w Sanoku. Był aktywnym członkiem Koła Miłośników Książki przy sanockiej bibliotece od 1956 roku oraz współpracował z różnymi organizacjami, takimi jak Związek Bojowników o Wolność i Demokrację, a także wziął udział w Towarzystwie Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka i ruchu spółdzielczym. Choć nie był członkiem Klubu Seniora Sanockiej Fabryki Autobusów „Autosan”, często brał udział w różnych spotkaniach organizowanych przez ten klub.

Karol mieszkał przy ulicy Żwirki i Wigury w Sanoku. W ramach działań na rzecz rozwoju infrastruktury, oddał część swojego ogrodu w celu poszerzenia ulicy biegnącej obok jego domu. Pozostawił po sobie wiele aktywności, a jego życie zakończyło się 26 września 1979 roku. Jego odejście miało miejsce w Sanoku, gdzie został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku.

Osobę Karola Siekierzyńskiego ciepło wspominał Alfred Andrzej Burnatowski.

Odznaczenia i wyróżnienia

Karol Siekierzyński zdobył liczne odznaczenia i wyróżnienia, które świadczą o jego znaczących osiągnięciach oraz wkładzie w rozwój społeczny i zawodowy.

  • złoty Krzyż Zasługi,
  • medal 30-lecia Polski Ludowej (1975),
  • srebrna odznaka „Zasłużony Pracownik Łączności” (1976),
  • złota odznaka ZNP,
  • złota odznaka PZF,
  • złota odznaka TWP,
  • złota odznaka LOP,
  • medal 50-lecia LOP,
  • inne odznaczenia,
  • dyplom uznania za całokształt działalności przyznany przez Zarząd Wojewódzki Towarzystwa Wiedzy Powszechnej (1977).

Przypisy

  1. Janusz Szuber. O Karolu Siekierzyńskim (1907–1999). Wspomnienie w dwudziestą rocznicę śmierci. „Tygodnik Sanocki”. Nr 39 (411), s. 8, 24.09.1999 r.
  2. Franciszek Oberc: Sanok. Instytucje kultury. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1999 r., s. 44.
  3. Alfred Andrzej Burnatowski: Dziennik młodzieńca. Sanok: Exodus, 1992 r., s. 34.
  4. Władysław Stachowicz. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Miejska Rada Narodowa w Sanoku 1950–1990. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 265, Sanok: 2008 r.
  5. Stachowicz 2008, s. 144, 154, 157.
  6. Wacław Drwięga: Liceum w latach 1958–1980. W: Księga pamiątkowa (obchodów 100-lecia Gimnazjum oraz I Liceum Ogólnokształcącego w Sanoku). Sanok: 1980 r., s. 31.
  7. Zofia Skołozdro: Odrodzenie do życia gimnazjum po wojnie. W: Księga pamiątkowa (obchodów 100-lecia Gimnazjum oraz I Liceum Ogólnokształcącego w Sanoku). Sanok: 1980 r., s. 82.
  8. Jan Łuczyński. O filatelista... jubileuszowo. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 19, s. 5, 1-15.10.1975 r.
  9. Elżbieta Kolano. Srebrny wiek filatelistyki. „Nowiny”. Nr 59 z 13-14.03.1976 r., s. 6.
  10. Zofia Bandurka: Wykaz imienny zaproszonych i obecnych na Zjeździe. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 144.
  11. Data 26.09.1979 r. została podana na inskrypcji nagrobnej.
  12. Kronika. „Gazeta Sanocka”. Nr 184, s. 3-4, 07.07.1907 r.
  13. Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 318.
  14. Księga Zmarłych 1946–1958 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 355.
  15. Księga Zmarłych 1975–1995 Sanok. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 174.
  16. Wysokie odznaczenia państwowe dla najbardziej zasłużonych. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 10, s. 2, 15-30.05.1975 r.
  17. a b c d e f g h i j k Zarząd koła 58 PZF w Sanoku. Zmarł Karol Siekierzyński. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 31, s. 2, 01-10.11.1979 r.

Oceń: Karol Siekierzyński

★★★★★
Średnia ocena:4.91 Liczba ocen:25