Janina Szombara, z długim życiorysem, urodziła się 24 czerwca 1919 roku w Sanoku, a zmarła 3 lipca 2022 roku w tym samym mieście. Była nie tylko utalentowaną pianistką, ale również wpływową pedagog, która zyskała uznanie w swojej dziedzinie.
W ciągu swojej kariery Janina Szombara odznaczała się nie tylko umiejętnościami artystycznymi, ale także wielką pasją do nauczania młodych adeptów sztuki muzycznej. Jej wkład w rozwój muzyki w regionie sanockim doceniony został przez wielu, co potwierdziło jej przyznanie tytułu Honorowej Obywatelki Sanoka.
Życiorys
Janina Szombara urodziła się 24 czerwca 1919 roku w Sanoku w rodzinie Kulczyczków. Była najstarszą córką Stanisława, inżyniera leśnika, oraz Heleny, nauczycielki. W jej rodzinie wyróżniał się także brat Adam, powstaniec warszawski, oraz siostra Maria, Sybiraczka, która przez lata pracowała w akademickim sanatorium w Zakopanem.
Wczesne lata edukacji Janiny spędzone były w szkole powszechnej w Cięcinie, położonej na Żywiecczyźnie, gdzie jej ojciec pełnił funkcję zarządcy fabryki. Po ukończeniu podstawówki uczyła się w gimnazjum w Bielsku-Białej, a równolegle rozpoczęła prywatne lekcje gry na fortepianie. W 1933 roku, po likwidacji fabryki, rodzina przeniosła się na Mazury, gdzie Janina kontynuowała naukę w gimnazjum w Suwałkach. Jej talent muzyczny zmusił rodziców do podjęcia decyzji o wysłaniu jej do Warszawy, gdzie w 1938 zdała egzamin dojrzałości i kontynuowała naukę w Wyższej Szkole Muzycznej im. Fryderyka Chopina Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego.
Po wybuchu II wojny światowej, Janina przebywała najpierw w Warszawie, a w 1941 roku wróciła do Sanoka, gdzie zaczęła pracować jako tłumaczka w Centrali Handlowej Spółdzielni Spożywców „Społem”. W tamtym okresie poznała swojego przyszłego męża, Władysława Szombarę, z którym wzięła ślub 26 kwietnia 1943 roku. Po urodzeniu pierwszej córki zrezygnowała z zatrudnienia, aby skoncentrować się na rodzinie.
Po wojnie, Janina planowała kontynuować edukację muzyczną. W 1948 roku zdała egzamin wstępny do Państwowej Szkoły Muzycznej w Katowicach, jednak z powodu choroby córki zaniechała studiów. Mimo tego aktywnie uczestniczyła w życie muzyczne swojego rodzimego Sanoka, organizując koncerty i wieczory artystyczne, a także akompaniując innym artystom. W 1949 roku wystąpiła z Wandą Kossakową w sanockim koncercie, który był częścią obchodów stulecia śmierci Fryderyka Chopina.
W okresie od 1 września 1950 do 31 sierpnia 1951 pełniła funkcję kierownika Ogniska Muzycznego w Sanoku, a potem pracowała jako nauczycielka gry na fortepianie oraz wychowawczyni w świetlicy dziecięcej Kopalnictwa Naftowego. Przez wiele lat była instruktorem muzyki w Młodzieżowym Domu Kultury w Sanoku, gdzie współpracowała z lokalnymi zespołami oraz rozwijała idee pedagogiczne Wandy Kossakowej.
Janina Szombara została uhonorowana Honorowym Obywatelstwem Sanoka na mocy uchwały Rady Miasta z 27 czerwca 2019 roku, a ceremonia wręczenia tego wyróżnienia miała miejsce 25 lipca 2019 roku w Państwowej Szkole Muzycznej I i II st. im. Wandy Kossakowej w Sanoku.
Zmarła 3 lipca 2022 roku, a 8 lipca 2022 roku została pochowana w grobowcu męża Władysława na Cmentarzu Centralnym w Sanoku. Janina i Władysław pozostawili po sobie dzieci: Ewę, Krzysztofa, Zdzisławę oraz Iwonę, a także wnieśli znaczący wkład w kulturę muzyczną regionu.
Przypisy
- Edyta Wilk: Pożegnanie Janiny Szombary. tygodniksanocki.pl, 08.07.2022 r. [dostęp 11.07.2022 r.]
- Nie żyje Janina Szombara. tygodniksanocki.pl. [dostęp 04.07.2022 r.]
- Uroczysta sesja w Państwowej Szkole Muzycznej im. Wandy Kossakowej. sanok.pl. [dostęp 04.07.2022 r.]
- Janina Szombara Honorową Obywatelką Miasta Sanoka!. korsosanockie.pl. [dostęp 04.07.2022 r.]
- Janina Szombara Honorową Obywatelką Sanoka!. korsosanockie.pl. [dostęp 04.07.2022 r.]
- Maria Bednarz. podhale24.pl. [dostęp 09.07.2022 r.]
- Bronisław Kielar: 1889-2009. 120. rocznica utworzenia Towarzystwa i 91. rocznica odzyskania niepodległości. sokolsanok.pl, 07.11.2009 r. [dostęp 04.07.2022 r.]
- MateuszM. Ułanowicz MateuszM., Karol Brzostowski i jego Instytucja Rolno-Fabryczna Sztabińska, „Miscellanea Historico-Iuridica”, 20 (1), 01.2021 r., s. 155–176, DOI: 10.15290/mhi.2021.20.01.08 [dostęp 01.08.2022 r.]
- Krystyna Chowaniec: Sanoczanie w Powstaniu Warszawskim. Adam Kulczycki. zhpsanok.pl, 01.12.2014 r. [dostęp 13.08.2015 r.]
- Powstańcze biogramy. Adam Kulczycki. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 13.08.2015 r.]
- Andrzej Olejko. Muzykowanie szopenowskie. „Tygodnik Sanocki”. Nr 8, 19.02.1999 r., s. 6.
- Uchwała Nr XII/84/19 Rady Miasta Sanoka z dnia 27.06.2019 r. w sprawie nadania Honorowego Obywatelstwa. bip.um.sanok.pl, 08.07.2019 r. [dostęp 04.08.2019 r.]
- Honorowe Obywatelstwo dla Janiny Szombary. sanok.pl, 28.06.2019 r. [dostęp 07.07.2019 r.]
- Księga wtóropisów aktów małżeńskich za lata 1936-1945. T. „K”. Cz. II. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 544.
- Deklaracje (N), s. 136-139.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Karol Siekierzyński | Iryna Dobrianska | Kazimierz Vetulani | Władysław Filar (nauczyciel) | Zyta Bętkowska | Janina Lewandowska (polonistka) | Zofia Bandurka | Zygmunt Łempicki (profesor) | Błażej Błażejowski | Stanisław Miękisz | Tadeusz Olbrycht | Stanisław Kasiewicz | Zdzisław Stropek | Kazimierz Piech | Kazimierz Bogacz (geolog) | Adam Vetulani | Jerzy Lisowski (nauczyciel) | Tadeusz Fiedler | Roman Saphier | Jadwiga ZaleskaOceń: Janina Szombara