Iryna Dobrianska

---

Życiorys

Iryna Dobrianska, zasłużona postać w historii ukraińskiej kultury, była osobą o głębokich korzeniach kulturowych, wyznania greckokatolickiego. Wczesne lata jej edukacji spędziła w Sanoku, gdzie uczęszczała do szkoły podstawowej, a następnie kontynuowała naukę w C. K. Gimnazjum. W 1909 roku, jako wyjątkowo uzdolniona uczennica, ukończyła szóstą klasę, po czym zdobyła dalsze wykształcenie w Kołomyi oraz Lwowie, kończąc szkołę w 1911 roku.

W 1912 roku rozpoczęła pracę w firmie ubezpieczeniowej Dnister, a po zakończeniu I wojny światowej osiedliła się w Przemyślu. Tam zaangażowała się w badania dotyczące Łemkowszczyzny, gromadząc różnorodne przedmioty związane z jej kulturą oraz tradycją, a także kontynuując edukację w Seminarium Nauczycielskim, które ukończyła w 1921 roku.

Uzyskawszy egzamin kwalifikacyjny, od września 1921 Iryna rozpoczęła pracę jako nauczycielka w szkołach na Łemkowszczyźnie, w tym w Międzybrodziu. W swojej pracy promowała idee o ukraińskim pochodzeniu Łemków, co miało znaczący wpływ na lokalną społeczność. W 1930 roku była współzałożycielką Muzeum Łemkowszyzna w Sanoku, a także aktywnie uczestniczyła w ukraińskim życiu narodowym w Sanoku, współpracując z takimi osobistościami jak artysta Leon Getz, ks. Stepan Wenhrynowycz oraz burmistrz Wanczycki.

W latach 30. była kierowniczką szkoły w Międzybrodziu, a po 1939 roku została kierownikiem Muzeum Ukraińskiego w Sanoku, które powstało w wyniku decyzji władz niemieckich przy ukraińskiej radzie miasta. Lata 1941-1942 spędziła na prowadzeniu badań archeologicznych wraz z profesorem Wernerem Radigiem w Bachórzu.

Po wojnie, w 1945 roku, została przesiedlona do Ukraińskiej SRR i osiedliła się we Lwowie. Tam podjęła pracę w Muzeum Etnograficznym i Sztuki Przemysłowej, gdzie kontynuowała prace badawcze nad folklorem łemkowskim. Iryna była autorką wielu artykułów publikowanych w ukraińskim piśmie „Naszego Słowa”, które ukazywało się w Polsce od 1956 roku.

Warto zaznaczyć, że Iryna Dobrianska była siostrzenicą prof. Włodzimierza Kulczyckiego, odpowiedzialna za projekt krypty grobowej Kulczyckich i Dobrzańskich, która wyróżniała się piramidalnym kształtem i znajduje się na cmentarzu przy Cerkwi Świętej Trójcy w Międzybrodziu.

Publikacje

Oto wybrane publikacje autorstwa Iryny Dobrianskiej, które podkreślają jej wkład w badanie i dokumentowanie kultury ukraińskiej w zachodnich Karpatach:

• Хатні розписи українців західних Карпат (1964),
• Настінний розпис Лемківщини (1968).

---

Oceń: Iryna Dobrianska

---