Ludwik Krempa

---

Życiorys

Ludwik Krempa przyszedł na świat 22 stycznia 1916 roku w Sanoku. Był on dzieckiem Wawrzyńca (1871-1921) i Anny z domu Kikta (1878-1955). Miał także brata, Romana, który urodził się w 1896 roku. Niestety, jego ojciec zmarł w wyniku ran odniesionych w czasie I wojny światowej, co spowodowało, iż Ludwik został wychowany przez swoją matkę. Szkolne nauki rozpoczął w Sanoku oraz Krystynopolu, a edukację zakończył w Krakowie, gdzie ukończył Państwową Szkołę Przemysłową im. Stanisława Staszica. W 1936 roku zdobył maturę i tytuł technika mechanika.

W międzyczasie, w trakcie oczekiwania na wezwanie do służby wojskowej, zainteresował się lotnictwem, co miało związek z wpływem jego przyjaciela Edmunda Lagro. W drugiej połowie 1936 roku, w swoich rodzinnych stronach, uczestniczył w kursie szybowcowym w Bezmiechowej Górnej, zdobywając kategorię „A” pilota szybowcowego. Następnie, w 1937 roku, został powołany do Szkół Podchorążych Łączności w Zegrzu, a po trzech miesiącach szkolenia, w styczniu 1938 roku, skierowano go do Szkoły Podchorążych Rezerwy Lotnictwa w Dęblinie.

W Dęblinie odbył szkolenie teoretyczne z zakresie lotnictwa, a następnie rozpoczął praktykę na lotnisku w Sadkowie, gdzie pilotował maszyny takie jak RWD-8, PWS-26 czy Bartel BM-5. Po ukończeniu kursu pilotażu taktycznego, w charakterze rezerwisty, uzyskał przydział do 6 pułku lotniczego w Lwowie. W roku 1933 pracował jako kreślarz konstruktor w firmie Zieleniewski i Spółka w Krakowie, jednocześnie doskonaląc swoje umiejętności jako pilot rezerwowy.

Na początku lipca 1939 roku został powołany na ćwiczenia rezerwistów do eskadry treningowej 6 pułku lotniczego. W obliczu narastającego zagrożenia wojennego, nie wrócił do cywilnego życia, lecz został skierowany do 66 eskadry obserwacyjnej. W trakcie września 1939 roku, po wybuchu II wojny światowej, był w eskadrze, a 7 września przeszedł do szpitala w Lublinie, skąd po kilku dniach został zwolniony. W obliczu zagrożenia ze strony niemieckiej, przyłączył się do rzutu naziemnego 2 pułku lotniczego, gdzie pełnił funkcje pilota łącznikowego, latając na samolotach RWD-8. 17 września 1939 roku, widząc nadciągające wojska sowieckie, ewakuował się przez Stanisławów do Lwowa i stamtąd do Krakowa.

Na koniec roku 1939 powrócił do rodzinnego Sanoka, gdzie rozpoczął pracę w miejscowej kopalni w Grabownicy Starzeńskiej. Wiosną 1940 roku, wraz z grupą uchodźców, podjął próbę ucieczki z okupowanej Polski przez zieloną granicę. Po pewnych trudnościach dotarł przez różne lokalizacje, w tym oboz przejściowy dla uchodźców w Záhony, do Turcji i stamtąd, na statku SS „Warszawa”, do Hajfy.

Od 19 sierpnia 1940 roku, Ludwik został członkiem Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, a następnie skierowany do Polskich Sił Powietrznych w Anglii. 26 października 1940 roku znalazł się w polskiej bazie w Blackpool, a 20 listopada rozpoczął intensywne szkolenia – najpierw w 15 EFTS w Carlisle, co było niezbędne do dostosowania się do brytyjskich maszyn oraz procedur. Od lipca 1941 roku, kontynuował praktyczne szkolenie w 16 SFTS w Newton, zdobywając stopień oficerski na początku lutego 1942 roku.

W lipcu 1942 roku, przydzielony do jednostki operacyjnej w 18 OTU w Bramcote, 20 października tego samego roku, dostał przydział do 304 dywizjonu bombowego „Ziemi Śląskiej im. Ks. Józefa Poniatowskiego”. Odbył pierwszy lot 28 października, wykonując operacje bojowe na Vickers Wellington, w tym patrole nad morzem. Do lutego 1943 roku wykonał 16 lotów bojowych, a w maju przeszedł kurs doszkalający dla oficerów w bazie RAF w Cosford.

Po powrocie do dywizjonu 304 jako dowódca załogi, w skład której wchodzili por. naw. Stefan Sawicki oraz inni członkowie załogi, odbył kolejne 34 loty operacyjne, w tym na Oceanie Atlantyckim i Zatoką Biskajską. Po wykonaniu ogółem 50 lotów, skierowano go na kurs dla instruktorów pilotażu. Po wojnie, ponownie dołączył do 304 dywizjonu, który wówczas stał się jednostką transportową. 24 stycznia 1946 roku został przeniesiony do 301 dywizjonu transportowego Ziemi Pomorskiej-Obrońców Warszawy, gdzie latał na samolotach Halifax do Włoch i Grecji, aż do rozformowania jednostki w grudniu 1946 roku.

Po zakończeniu służby na styku wojny, Ludwik wybrał życie na emigracji. Pracował jako projektant silników autobusowych oraz przez długi czas zajmował się konstrukcją pomp głębinowych i systemów zasilania awaryjnego. W 1988 roku, po wielu latach pracy w Anglii, wrócił do Polski, osiedlając się w Krakowie. W czerwcu 2003 roku przystąpił do Krakowskiego Klubu Seniorów Lotnictwa, a od 2013 roku zaczął uczestniczyć w uroczystościach mających na celu uczczenie polskich lotników.

Krempa był jednym z ostatnich żyjących polskich pilotów II wojny światowej i znanym odznaczonym Orderem Virtuti Militari. W 2013 roku o jego losach powstał film dokumentalny pt. Wspomnień czar w reżyserii Edwarda Wyroby. Obchodził setne urodziny 1 stycznia 2016 roku. W wyniku działań Andrzeja Dudy oraz Antoniego Macierewicza, w 2016 roku został mianowany generałem brygady, a awans wręczono mu 25 listopada w Krakowie.

Ludwik Krempa zmarł 3 stycznia 2017 roku, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Centralnym w Sanoku 9 stycznia 2017 roku. W 2018 roku w Sanoku powstał mural przedstawiający jego postać, stworzony przez Arkadiusza Andrejkowa oraz Marka Szatkowskiego, z inspiracji Roberta Bańkosza.

Ordery i odznaczenia

Ludwik Krempa był uznawanym weteranem, który zdobył liczne nagrody i odznaczenia za swoje zasługi. Oto jego najważniejsze odznaczenia:

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari (numer 10301),
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski przyznany w 2015 roku,
• Krzyż Walecznych, który otrzymał dwukrotnie, w tym wyróżnienie w 1943 roku z rąk gen. Kazimierza Sosnkowskiego,
• Medal Lotniczy,
• Polowa Odznaka Pilota,
• Odznaka pamiątkowa 8 BLTr nadana w 2014 roku,
• Odznaka „Honoris Gratia”, przyznana w 2015 roku,
• Medal ufundowany przez Ambasadę RP w Tunezji, z okazji 70. rocznicy powstania jednostki Polski Zespół Myśliwski, znanej jako „Cyrk Skalskiego”, przyznany w 2013 roku.

---

Oceń: Ludwik Krempa

---