Józef Bogaczewicz


Józef Karol Bogaczewicz, urodzony 28 stycznia 1904 roku w Sanoku, to postać niezwykle interesująca w polskim dziedzictwie kulturowym. Jego życie, pełne pasji i zaangażowania, zakończyło się 22 lutego 1991 roku, również w Sanoku.

W swojej karierze Bogaczewicz łączył różnorodne dziedziny, takie jak nauczanie, przyroda oraz poezja. Był nie tylko nauczycielem, ale również przyrodnikiem i poetą, co świadczy o jego szerokich zainteresowaniach i wiedzy.

Życiorys

Józef Karol Bogaczewicz przyszedł na świat 28 stycznia 1904 roku w Sanoku. Wywodził się z rodzinnej, wielodzietnej społeczności mieszczańskiej, gdzie jego ojcem był Antoni, zatrudniony jako sługa kolejowy. Już w 1922 roku zaliczył egzamin dojrzałości w Państwowym Gimnazjum w Sanoku. Wśród jego kolegów z klasy znalazły się znane osobistości, takie jak Maria Myćka-Kril, Kazimierz Ochęduszko, Edward Szwed i Julian Zawadowski.

Po ukończeniu matury przez rok podejmował pracę jako nauczyciel na terenach wiejskich w województwie poznańskim. Wkrótce później, Józef zdecydował się na studia z zakresu biologii na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, które zakończył z wyróżnieniem w 1926 roku. W okresie II Rzeczypospolitej rozpoczął karierę nauczycielską w Seminarium Nauczycielskim, a następnie w miastach takich jak Drohobycz, Rohatyn oraz Złoczów, a w końcu w Państwowym Liceum i Gimnazjum im. Józefa Korzeniowskiego w Brodach, gdzie uzyskał tytuł profesora szkół średnich.

Po wybuchu II wojny światowej w 1939 roku, w czasie okupacji sowieckiej, kontynuował pracę jako nauczyciel w Brodach. Gdy Niemcy zaatakowali ZSRR w 1941 roku, Józef Bogaczewicz został zatrudniony jako księgowy w miejscowości Bursztyn, gdzie jednocześnie angażował się w tajne nauczanie. W 1942 roku powrócił do Sanoka, gdzie w czasie niemieckiej okupacji pracował w Polskiej Szkole Handlowej (Polnische Öffentliche Handelsschule), gdzie uczył maszynopisania oraz higieny, prowadząc jednocześnie działania w ramach tajnego nauczania.

Wojciech Sołtys podaje, że do Sanoka J. Bogaczewicz przybył w kwietniu 1944 roku. Po wojnie powrócił do pracy jako nauczyciel w szkołach średnich w Sanoku, przekazując wiedzę z przedmiotów takich jak chemia, biologia i matematyka. Uczył w Liceum Pedagogicznym, Zespole Szkół Mechanicznych w latach 1947-1949, I Liceum Ogólnokształcącym Męskim oraz II Liceum Ogólnokształcącym Żeńskim, gdzie uczył chemii. Również pełnił rolę sekretarza POP PZPR.

Po ukończeniu kariery zawodowej w 1969 roku Józef przeszedł na emeryturę. W swoim życiu pisał wiersze, w których odzwierciedlał piękno przyrody Sanoka oraz Bieszczadów. Mieszkał przy ulicy Bartosza Głowackiego 23.

Józef Bogaczewicz odszedł z tego świata 22 lutego 1991 roku. Był żonaty z Janiną, która żyła w latach 1919-1996, również będąc nauczycielką. Oboje zostali pochowani w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Centralnym w Sanoku. Po jego śmierci, w 1994 roku, syn Aleksander wydał tomik poezji jego autorstwa pt. „Wiersze matematyka”. Aleksander był lekarzem ginekologiem-położnikiem, żyjącym w latach 1939-2017.

Odznaczenia

Józef Bogaczewicz otrzymał szereg prestiżowych odznaczeń, które odzwierciedlają jego zasługi i zaangażowanie w różnorodne dziedziny.

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej,
  • Złota Odznaka Tajnego Nauczania,
  • Złota Odznaka ZNP,
  • Złota odznaka „Zasłużony Działkowiec”,
  • Srebrna odznaka „Zasłużony Działkowiec”,
  • Odznaka Honorowa Polskiego Czerwonego Krzyża.

Przypisy

  1. Teksty. biblioteka.sanok.pl. [dostęp 16.02.2016 r.]
  2. Biografie / Konteksty (1904–1991). W: Księga pamiątkowa 1928-2008 II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sanoku wydana z okazji jubileuszu 80-lecia szkoły. Sanok: 2008, s. 117.
  3. Księga pamiątkowa 1928-2008 II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sanoku wydana z okazji jubileuszu 80-lecia szkoły. Sanok: 2008, s. 158.
  4. Księga pamiątkowa (obchodów 100-lecia Gimnazjum oraz I Liceum Ogólnokształcącego w Sanoku). Sanok: 1980, s. 160.
  5. Grono pedagogiczne. W: Stanisław Dydek: Zespół Szkół Mechanicznych w Sanoku 1946–1996. Brzozów: Oficyna Wydawniczo-Reklamowa „Edytor” w Brzozowie, 1997, s. 218. ISBN 83-87450-00-6.
  6. Jacek Chrobaczyński, Tajne nauczanie, W latach II wojny światowej i konspiracji, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 688.
  7. Franciszek Oberc: Kalendarium sanockie 1974-1994, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 961.
  8. Wojciech Sołtys: Polska Szkoła Handlowa / Polnische Öffentliche Handelsschule (1941-1944). W: Księga pamiątkowa szkół ekonomicznych w Sanoku 1925-1995. Sanok: 1995, s. 50. ISBN 83-903469-0-7.
  9. Grono pedagogiczne w okresie 1941-1944. W: Księga pamiątkowa szkół ekonomicznych w Sanoku 1925-1995. Sanok: 1995, s. 310. ISBN 83-903469-0-7.
  10. Andrzej Brygidyn: Kryptonim „San”. Żołnierze sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939-1944. Sanok: Społeczny Komitet Wydawniczy „San”, 1992, s. 118.
  11. Józef Stachowicz: Tajne nauczanie. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888-1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 91.
  12. Zofia Bandurka: Wykaz imienny zaproszonych i obecnych na Zjeździe – przygotowała mgr Zofia Bandurkówna. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 117.
  13. Państwowe Gimnazjum Wyższe w Sanoku. Katalog główny, Rok 1918/1919. s. 412.
  14. a b XXXVI. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1921/1922. Sanok: 1922, s. 15, 23.
  15. Marek Tutak. Koci Zamek. „Tygodnik Sanocki”, s. 5, Nr 5 (534) z 1 lutego 2002.
  16. Aleksander Bogaczewicz. Podziękowanie. „Tygodnik Sanocki”. nr 31 (247), s. 2, 2 sierpnia 1996.

Oceń: Józef Bogaczewicz

Średnia ocena:4.67 Liczba ocen:16