Barbara Bandurka

---

Życiorys

Barbara Bandurka przyszła na świat 16 sierpnia 1948 roku w malowniczym Sanoku, gdzie również dorastała. Od najmłodszych lat wykazywała talent artystyczny, w szczególności w zakresie rysunku. Sukcesywnie, w 1966 roku, ukończyła Liceum Ogólnokształcące w swoim rodzinnym mieście. Następnie, w 1974 roku, uzyskała dyplom na Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, gdzie studiowała pod kierunkiem doc. Włodzimierza Buczka.

Po zakończeniu edukacji wróciła do Sanoka, gdzie w 1974 roku zaczęła pracować jako plastyk miejski. Do jej osiągnięć można zaliczyć stworzenie wystroju obiektu usytuowanego obok kortów tenisowych przy ul. Adama Mickiewicza. W 1978 roku stała się konserwatorem dzieł sztuki, w tym ikon, w Muzeum Historycznym w Sanoku. Jej artystyczna działalność obejmowała nie tylko malarstwo i rysunek, ale również literaturę, szczególnie poezję.

W związku z brakiem miejscowego konserwatora zabytków, w 1978 roku Bandurka, jako plastyk miejski, dołączyła do grupy miejskiej, w której skład wchodził także dyrektor Muzeum Historycznego w Sanoku, Edward Zając oraz przewodnik muzealny Krystyna Kilar. Zespół ten przeprowadził inwentaryzację nagrobków na Cmentarzu Centralnym w Sanoku, doceniając ich wartość historyczną oraz sugerując ich ochronę.

W końcu 1977 roku zorganizowano jej debiutancką wystawę indywidualną, która miała miejsce w Domu Sztuki w Rzeszowie. Prace Bandurki były prezentowane nie tylko w Sanoku, ale także w innych miastach w Polsce i za granicą, m.in. w Brukseli w 1991 roku oraz w Niemczech. Jej obrazy zyskały także stałe miejsce w Muzeum Historycznym w Sanoku.

W 1996 roku Bandurka została członkinią Korporacji Literackiej w Sanoku, gdzie aktywnie publikowała wczasopismach takich jak „Słowo Żydowskie”, „Fraza” oraz „Nowa Okolica Poetów”. Wiersz dedykowany jej autorstwa napisał Janusz Szuber w tomiku pt. „Biedronka na śniegu”, opublikowanym w 2000 roku.

W 2010 roku, podczas wyborów samorządowych, Barbara Bandurka ubiegała się bezskutecznie o mandat radnej Rady Miasta Sanoka, startując z listy Komitetu Wyborczego Wyborców Wojciecha Blecharczyka – Dla Sanoka. Zmarła 17 marca 2022 roku, a jej urna z prochami została złożona na cmentarzu centralnym w Sanoku 21 marca 2022 roku.

Twórczość

Pomnik, który upamiętnia poległych funkcjonariuszy Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Sanoku, jest wyrazem pamięci o tych, którzy stracili życie w walce z oddziałem partyzantki antykomunistycznej Antoniego Żubryda. Usytuowany jest przy ulicy Krakowskiej w dzielnicy Dąbrówka, niedaleko dworca kolejowego Sanok Dąbrówka. Składa się on z trzech kamieni pamiątkowych, przy czym na jednym początkowo była umieszczona tablica z inskrypcją, która brzmiała: „W dowód pamięci zamordowanych funkcjonariuszy P.U.B.P. w dn. 30.04.1946 przez bandę Żubryda: Drwięgi Bronisława, Kudy Karola, Łabudy Juliana. Społeczeństwo Sanoka. Październik 1974”. Niestety, inskrypcja ta zaginęła w latach 90. XX wieku, pozostawiając jedynie trzy kamienie. Pomnik, ustanowiony przez władze PRL, został uruchomiony w październiku 1974 roku.

Na cześć budowy nowego szpitala w Sanoku oraz jego głównego orędownika, dra Jana Zigmunda (1902–1970), odsłonięto tablicę w kwietniu 1979 roku na ścianie budynku przy ulicy 800-lecia 26, pod arkadowymi podcieniami wjazdowymi. Treść inskrypcji wyraża wdzięczność dla społecznych inicjatorów budowy szpitala, prowadzonej przez dra Jana Zigmunda: Społecznym inicjatorom budowy szpitala sanockiego pod przewodnictwem dr Jana Zigmunda w uznaniu ich zasług społeczeństwo Sanoka 04.1979 r.

W 2008 roku stworzyła malarskie dzieło noszące tytuł „Via Crucis – Spe Salvi” (w wolnym tłumaczeniu „Droga krzyżowa – w nadziei”), które po zakończeniu ekspozycji zostało przekazane do kościoła Franciszkanów w Sanoku. Dodatkowo, zajmowała się projektowaniem graficznym dla różnych czasopism, co stanowiło kolejny aspekt jej twórczości.

W zakresie publikacji, Barbara Bandurka jest autorką kilku książek, takich jak: „Dedykacje” (1997), „Zieleń Veronese’a” (2005), „Spe salvi” (2008). Jej prace graficzne współpracowników obejmowały wydania jak Jacek Mączka: Broniszki-Dolinki (1997, 1999; rysunki) oraz Janusz Szuber: 19 [dziewiętnaście] wierszy (2000, rysunki).

W literaturze przedmiotowej można znaleźć pozycje takie jak: „Barbara Bandurka – malarstwo. Katalog wystawowy” z lipca-sierpnia 1979 roku, opracowany przez Edwarda Zająca oraz „Barbara Bandurka – szkic do portretu” autorstwa Artura Olechniewicza, zamieszczony w wydaniu Impresji Muzealnych nr 8/2000.

Nagrody i wyróżnienia

Barbara Bandurka została uhonorowana wyróżnieniem w konkursie „Obraz, grafika i rysunek roku 1977”, co jest istotnym osiągnięciem w jej karierze artystycznej.

W roku 1997 otrzymała Nagrodę Miasta Sanoka II stopnia w dziedzinie literatury, przyznaną jej za udany debiut literacki w poezji, co miało miejsce 29 kwietnia 1998.

---

Oceń: Barbara Bandurka

---