Kazimierz Sołtysik (1918–1992)

---

Życiorys

Kazimierz Bronisław Sołtysik przyszedł na świat 17 lutego 1918 roku w Sanoku. Był dzieckiem Michała i Heleny, a jego młodzieńcze lata przypadły na trudny czas wielkich zawirowań historycznych. Kiedy II wojna światowa nadeszła, Sołtysik wraz z towarzyszami z Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofii postanowił opuścić Polskę. Wspólnie z Zbigniewem Dańczysynem i Antonim Szczudlikiem, którzy byli przedwojennymi podchorążymi Wojska Polskiego, rozpoczął niebezpieczną podróż na Zachód w celu przyłączenia się do armii polskiej we Francji.

Wyruszyli z Sanoka pod koniec kwietnia 1940 roku. Ich trasa prowadziła przez Bieszczady, gdzie przeszli szereg wzniesień, w tym Chryszczatą, Wołosań oraz Solinkę, aż do szczytu Stryb. Przekroczyli granicę węgierską, a następnie dotarli pociągiem do konsulatu RP w Ungvár. Tam Sołtysik, traktowany jako cywil, otrzymał skierowanie do obozu dla polskich uchodźców w Záhony, gdzie na krótko oddzielił się od kolegów. W ciągu tygodnia spotkał swojego rodaka, Stefana Grzyba, z którym podjął się działania jako kurier transgraniczny, przenosząc pocztę.

20 maja 1940 roku obaj otrzymali polecenie, by zorganizować pierwszy transport z pieniędzmi do Polski. Po przygotowaniach wyruszyli w drogę powrotną, idąc trasą podobną do wcześniejszej. W plecakach mieli banknoty, które złożono w punkcie przerzutowym w Żubraczem, w domu ks. Władysława Gedroycia. Wkrótce wrócili do Sanoka, by ponownie udać się przez Żubracze do Kołonic. W kolejnych miesiącach realizowali kursy kurierskie nazywane „Las”, prowadzone przez różne osoby, w tym Franciszka Mazurkiewicza i Feliksa Grodzickiego.

Ich misje trwały od maja do września 1940 roku. Odbierali listy od Karola Ferfeckiego oraz leśniczego Adama Pałasiewicza. Trasę z Ungvár do Sanoka pokonywali w cztery dni, jednak po likwidacji konsulatu RP we wrześniu 1940 roku ich działalność zaczęła się formalnie zmieniać. Budapeszt stał się nowym punktem wyjścia ich działań oraz miejsce, gdzie odbierali pocztę i przygotowywali się do dalszych tras kurierskich, wędrując pieszo, korzystając z różnorodnego transportu, w tym taksówek.

W 1941 roku, Sołtysik i Grzyb zostali aresztowani po ujawnieniu transportu dolarów. Po dwóch miesiącach spędzonych w więzieniu w Ungvár, zostali przeniesieni do różnych miejsc w Budapeszcie i ostatecznie skazani na karę więzienia za przestępstwa walutowe. Ich wysiłki przyciągnęły uwagę Ferfeckiego, który pomógł im uzyskać zwolnienie do obozu dla uchodźców w Marcali.

W obliczu zmiany sytuacji, w grudniu 1943 roku podjęto decyzję o przerzuceniu ich do okupowanej Polski. Po przekroczeniu granicy przez Tatry i pobycie w Ostrowsku, Sołtysik i Grzyb dotarli do Warszawy, gdzie zamieszkali obok siebie na Żoliborzu.

W Warszawie Kazimierz Sołtysik wstąpił do Armii Krajowej, przynależąc do grupy „Kampinos”. Uczestniczył w walkach podczas powstania warszawskiego oraz angażował się w transport z zrzutami dla walczących powstańców. Po zakończeniu powstania został wzięty do niewoli przez Niemców.

Po wojnie, w 1947 roku, Kazimierz wrócił do Polski i ukończył naukę w Sanoku, uzyskując maturę. Następnie osiedlił się we Wrocławiu, gdzie podjął studia na kierunku ekonomicznym. Po 37 latach pracy w Wyższej Szkole Ekonomicznej przeszedł na emeryturę. Utrzymywał kontakty z Sanokiem i harcerzami sanockiego hufca, a jego życie zakończyło się 29 czerwca 1992 roku. Został pochowany na Cmentarzu Świętej Rodziny we Wrocławiu.

Odznaczenia

W trakcie swojego życia Kazimierz Sołtysik otrzymał liczne odznaczenia, które podkreślają jego zasługi oraz wkład w rozwój Polski. Wśród przyznanych mu wyróżnień znalazły się:

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Krzyż Walecznych – nagrodzony dwukrotnie,
• Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami,
• Złoty Krzyż Zasługi,
• Medal Wojska,
• Krzyż Armii Krajowej,
• Warszawski Krzyż Powstańczy,
• Złota Odznaka Związku Nauczycielstwa Polskiego,
• Odznaka „Zasłużony dla Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu”.

Oprócz odznaczeń, jego dokonania zostały uhonorowane także nagrodami. Wyróżnienia te obejmowały:

• Nagrodę za wybitne osiągnięcia przyznaną w 1974 roku przez ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki,
• Nagrodę za wybitne osiągnięcia przyznaną w 1985 roku przez rektora Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu.

---

Oceń: Kazimierz Sołtysik (1918–1992)

---