Jan Pohorski

Polityka i administracja

Jan Augustyn Pohorski, urodzony 27 sierpnia 1905 roku w Sanoku, to postać, która znacząco wpisała się w historię Polski XX wieku. Jego działalność obejmowała zarówno sferę sądownictwa, jak i polityki.

Pohorski był polskim sędzią, a także politykiem, który pełnił funkcję posła na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w III kadencji, w latach 1961–1965. Jego życiorys odzwierciedla zaangażowanie w sprawy publiczne oraz wpływ na ówczesne wydarzenia polityczne w kraju.

Życiorys

Jan Augustyn Pudełko, znany później jako Jan Pohorski, przyszedł na świat w Sanoku, według różnych źródeł, w dniach 27 maja, lipca lub sierpnia 1905 roku. Był dzieckiem Wojciecha Pudełki (1873–1944), który do 1914 roku pełnił funkcję kancelisty Namiestnictwa c. k. powiatu sanockiego. Po wybuchu I wojny światowej, od 7 listopada 1914 roku, przebywał z dziewięcioma członkami rodziny w Czechowej w Czechach. W II Rzeczypospolitej służył jako urzędnik-sekretarz w starostwie powiatu sanockiego, gdzie jego matką była Zofia z domu Steliga (1873–1962).

W jego rodzinie znajdowało się również rodzeństwo: Maria (1901–1926, po mężu Stramik), Anna (1903–1981, nauczycielka), Józef (1907–1998, harcerz, nauczyciel, polityk), Elżbieta Zofia (1911–2001, nauczycielka) oraz Karol (1913–1996, żołnierz). Na przełomie lat 20. i 30. rodzina Pudełków przyjęła nowe nazwisko – Pohorscy.

W 1923 roku Jan zdał egzamin dojrzałości w Państwowym Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku, gdzie w jego klasie uczyli się między innymi Józef Galanka, Jerzy Gölis i Tadeusz Hroboni. Następnie ukończył studia z zakresu prawa na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza. Po odbyciu praktyk w sądownictwie oraz zdaniu egzaminu, rozpoczął pracę w tej dziedzinie.

Będąc aplikantem sądowym, uchwałą Rady Miejskiej w Sanoku z lat 1930/31, został uznany za przynależnego do gminy Sanok. Pracował jako sędzia Sądu Grodzkiego w Bursztynie w latach 1932-1933, a następnie jako kierownik Sądu Grodzkiego w Bukowsku w latach 1934–1937. W lipcu 1937 roku przeniesiono go do Sanoka, gdzie pełnił funkcję kierownika Sądu Grodzkiego aż do 1939 roku. W latach 30. XX wieku aktywnie uczestniczył w sanockim kole Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów RP oraz kierował sądem w Sanoku w 1937 roku. Ponadto w 1938 roku przewodniczył sekcji imprezowej Komitetu Organizacyjnego Zjazdu Jubileuszowego Państwowego Gimnazjum w Sanoku.

Zmieniając oblicze lokalnej edukacji, został członkiem zarządu komitetu obwodowego będącego częścią Towarzystwa Popierania Budowy Publicznych Szkół Powszechnych, utworzonego w 1934 roku. W 1944 roku ponownie zorganizował sąd po pięcioletniej przerwie w jego działalności, jednak został aresztowany przez NKWD. Po zakończeniu II wojny światowej, 25 września 1944 roku, został wybrany na delegata do Tymczasowej Powiatowej Rady Narodowej w Sanoku, stając się członkiem tej rady podczas jej pierwszego posiedzenia 2 października 1944.

W 1946 roku Jan Pohorski przeniósł się na Ziemie Odzyskane, a 28 lutego tego samego roku został mianowany sędzią Sądu Grodzkiego w Koszalinie. Następnie sprawował urząd w Sądzie Okręgowym w Koszalinie, w którym przewodniczył od 1949 roku. W 1957 roku objął stanowisko wiceprezesa lokalnego Sądu Wojewódzkiego.

Od 1947 roku aktywnie działał w Stronnictwie Demokratycznym, będąc organizatorem Wojewódzkiego Komitetu SD w Koszalinie oraz pierwszym przewodniczącym Miejskiego Komitetu SD w tym mieście. Był również członkiem Centralnego Sądu Partyjnego SD oraz przewodniczącym Wojewódzkiego Sądu Partyjnego SD w Koszalinie. Ponadto, z ramienia SD, zasiadał w Miejskiej i Wojewódzkiej Radzie Narodowej. W wyborach w 1961 roku uzyskał mandat posła na Sejm III kadencji z okręgu Koszalin, gdzie był członkiem Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi oraz Wymiaru Sprawiedliwości.

W dniu 7 września 1929 roku w Sanoku ożenił się z Jadwigą Marią Stanisławą Gilewicz (ur. 1903, córka Stanisława Gilewicza). Na przełomie lat 50. mieszkał przy ulicy Hołdu Pruskiego w Koszalinie. Jan Pohorski zmarł 11 marca 1988 roku, a jego ciało spoczęło na cmentarzu komunalnym w Koszalinie.

Odznaczenia

Jan Pohorski został odznaczony wieloma prestiżowymi nagrodami, które świadczą o jego zasługach oraz zaangażowaniu. Oto lista jego najsłynniejszych odznaczeń:

  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Srebrny Krzyż Zasługi (1955),
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955),
  • Odznaka „Zasłużonemu Działaczowi Stronnictwa Demokratycznego”.

Przypisy

  1. Anna Pohorska. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 24.11.2021 r.]
  2. Wojciech Pohorski. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 19.05.2020 r.]
  3. Zofia Pohorska. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 19.05.2020 r.]
  4. Elżbieta Pohorska. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 19.05.2020 r.]
  5. Karol Pohorski. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 19.05.2020 r.]
  6. Księga małżeństw (1975–1995). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 60 (poz. 14).
  7. Księga Zmarłych 1959–1975 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 36 (poz. 68).
  8. Księga zmarłych i pochowanych w Sanoku na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej i Matejki od 1895 do 1952 r.. Sanok. s. poz. 3418.
  9. Księga małżeństw (1912–1924). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 115 (poz. 50).
  10. Indent do ksiąg zmarłych od roku 1914. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. Tom K, s. 212, poz. 69.
  11. Państwowe Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku. Katalog główny, rok 1921/22 (zespół 7, sygn. 82). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 559.
  12. Państwowe Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku. Katalog główny, rok 1921/22 (zespół 7, sygn. 82). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 288.
  13. XXXVI. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1922/1923. Sanok: 1923, s. 9.
  14. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 50.
  15. Księga pamiątkowa i adresowa wygnańców wojennych z Galicyi i Bukowiny 1914–1915 oraz Album pamiątkowe. Cz. 3. Prowincya i Bukowina. Wiedeń: 1915, s. 142.
  16. Kalendarz Sądowy na Rok 1936. Warszawa: 1936, s. 88.
  17. Kalendarz Sądowy na Rok 1939. Warszawa: 1939, s. 124.
  18. Sprawozdanie Jubileuszowe z działalności Państwowego Gimnazjum w Sanoku w latach 1888–1938 wydane z okazji Wielkiego Zjazdu wychowawców i wychowanków Zakładu w 50 rocznicę pierwszego egzaminu dojrzałości, Sanok: 1938.
  19. Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”. 2, s. 43, 12.04.1946 r.
  20. Jan Pohorski. Nekrolog. „Głos Pomorza”. Nr 63, s. 6, 16.03.1988 r.
  21. M.P. z 1955 r. nr 115, poz. 1480.
  22. M.P. z 1955 r. nr 50, poz. 493.

Oceń: Jan Pohorski

★★★★★
Średnia ocena:4.78 Liczba ocen:22