Bolesław Mozołowski

---

Życiorys

Bolesław Alfred Mozołowski przyszedł na świat 23 lipca 1886 roku w Sanoku, w rodzinie wyznania greckokatolickiego. Jego rodzicami byli Wiktor, znany radny miejski oraz aktywny działacz sokoli i społeczny w Sanoku, a także bibliotekarz Czytelni Mieszczańskiej oraz właściciel antykwariatu, a także Felicja z domu Pająk. W jego rodzinie znajdowała się siostra Helena Aldona, która przyszła na świat w 1890 roku i w 1912 roku poślubiła Jana Jakubowskiego, asystenta na Politechnice Lwowskiej, oraz brat Zdzisław, urodzony w 1892. Bolesław był także bratankiem Józefa oraz kuzynem Stefana i Włodzimierza Mozołowskich.

W 1904 roku zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum w Sanoku, uzyskując odznaczenie (w jego klasie, oprócz Bolesława, uczyli się także m.in. Zdzisław Adamczyk, Stanisław Charzewski, Witold Fusek, Bronisław Praszałowicz oraz Kazimierz Świtalski i Zygmunt Tomaszewski). W trakcie studiów na kierunku prawa, na podstawie uchwały Rady Miejskiej Sanoka z około 1906/1907 roku, Bolesław został uznany za przynależnego do gminy Sanok. Dzięki swoim osiągnięciom ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego, otrzymując tytuł doktora praw. Od początku swojej akademickiej drogi był aktywnym członkiem Czytelni Akademickiej we Lwowie.

W 1912 roku, jako praktykant sądowy, Mozołowski został mianowany przez C. K. Sąd Krajowy we Lwowie auskultantem. Pod koniec lat 10. XX wieku, czyli od około 1913 roku, stał się także auskultantem przy C. K. Sądzie Obwodowym w Sanoku, gdzie współpracował z takimi osobami jak B. Praszałowicz, Z. Tomaszewski, Władysław Żarski i Michał Drwięga.

Od 1906 roku był członkiem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, w którym działał także w 1912 roku. Przed rozpoczęciem I wojny światowej angażował się w organizacje niepodległościowe, takie jak „Armia Polska”, w której w 1912 roku ukończył kurs podoficerski. W облашowaniu „Armii Polskiej” współpracował z osobami takimi jak Bronisław Praszałowicz, Jan Sadowski, Józef Smoleń oraz Edward Zegarski. Na mocy decyzji władz Związku Polskich Towarzystw Gimnastycznych „Sokół”, w 1913 roku w Sanoku powstała Stała Drużyna Sokola, a jej komendantem został kpt. Franciszek Stok, w której szkoleniu udział brali również Bolesław Mozołowski oraz Bronisław Praszałowicz.

Po zakończeniu I wojny światowej, Mozołowski rozpoczął służbę w wymiarze sprawiedliwości II Rzeczypospolitej. Jako aplikant, 22 lipca 1919 roku, został mianowany sędzią zapasowym w IX klasie rangi w Sądzie Zapasowym we Lwowie, podobnie jak B. Praszałowicz i W. Żarski. W grudniu 1919 roku awansował na asesora sądowego w Sądzie Powiatowym w Wejherowie, a rok później uzyskał tytuł sędziego powiatowego. W połowie 1920 roku objął stanowisko sędziego w Sądzie Powiatowym w Pucku, a w 1921 roku został powołany na sędziego powiatowego w Chełmnie. W późniejszych latach pełnił funkcje sędziego w Pucku (około 1927-1928), następnie sędziował i był naczelnikiem Sądu Grodzkiego w Pucku (około 1929), a od 7 czerwca 1929 roku pełnił obowiązki sędziego w Sądzie Okręgowym w Toruniu do około 1930-1931 roku, później sędziego w Sądzie Apelacyjnym w Toruniu (około 1932-1934), a następnie pracował jako sędzia w Sądzie Apelacyjnym w Poznaniu (około 1934-1939).

Pod koniec lat 20. XX wieku był członkiem Towarzystwa Naukowego w Toruniu. W latach 30. należał do Koła w Poznaniu Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej. 9 stycznia 1932 roku został uhonorowany przez prezydenta RP Ignacego Mościckiego Medalem Niepodległości za wkład w walkę o niepodległość Polski. Jego żona nosiła imię Felicita, z domu Słonimska.

Po rozpoczęciu II wojny światowej w 1939 roku, Bolesław Mozołowski został przymusowo wysiedlony z Poznania do Sandomierza. W tej miejscowości, w marcu 1942 roku, został aresztowany przez Niemców i przez pewien czas przetrzymywany w Radomiu. 28 marca 1942 roku trafił do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie otrzymał obozowy numer więźnia 27449. Niestety, tam poniósł śmierć 10 kwietnia 1942 roku.

Upamiętnienie

W dniu 21 czerwca 1958 roku, podczas „Jubileuszowego Zjazdu Koleżeńskiego b. Wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej Matury”, nazwisko Bolesława Mozołowskiego zostało uhonorowane w apelu poległych. Wspomniano go jako ofiarę, która zginęła w obozie oświęcimskim oraz innych obozach na terenie Niemiec. Uczczono go również na tablicy pamiątkowej, która została umieszczona w budynku gimnazjum, dedykowanej jego poległym i pomordowanym absolwentom.

W 1962 roku Bolesław Mozołowski znalazł się w gronie osób upamiętnionych na jednej z tablic w Mauzoleum Ofiar II Wojny Światowej na Cmentarzu Centralnym w Sanoku. To miejsce, które przypomina o tragicznych losach niezliczonych ofiar, stało się ważnym punktem w historii regionu.

Dodatkowo na cmentarzu św. Pawła w Sandomierzu zorganizowano symboliczne upamiętnienie postaci Bolesława Mozołowskiego. Warto również zaznaczyć, że jego losy są związane z kolejną tragiczną postacią – jego krewnym Cyprianem Mozołowskim, który urodził się w 1926 roku i zmarł w 1945 roku podczas robót przymusowych w III Rzeszy.

---

Oceń: Bolesław Mozołowski

---