Kamienica przy ul. Rynek 18 w Sanoku

Kamienice i domy

Kamienica usytuowana przy ulicy Rynek 18 w Sanoku, znana również jako Borczykówka, to interesujący zabytek położony na Rynku w tym malowniczym mieście. Obiekt znajduje się na wschodniej pierzei Rynku, a jego północna strona przylega do ratusza przy ul. Rynek 16. Natomiast południowa część budynku graniczy z nieruchomością, w której ulokowany jest kościół franciszkanów, tworząc harmonijną przestrzeń w centralnej części miasta.

Warto zaznaczyć, że przed wybuchem pierwszej wojny światowej w miejscu tym działał kantor Banku Wiedeńskiego, a następnie, do roku 1939, obiekt był siedzibą Banku Lwowskiego. W latach 1940–1941 przeprowadzono istotne zmiany w wyglądzie elewacji sąsiednich kamienic, które obejmowały m.in. demontaż drewnianej witryny kantoru. W trakcie wojny budynek funkcjonował jako własność Borczyków, przy czym figurował pod numerem 17.

Znana postać związana z tym miejscem, Władysław Szombara, mieszkała w kamienicy wraz z rodziną. W obiekcie ulokowano również biuro poselskie, co dodatkowo podkreśla jego znaczenie historyczne. Warto również wspomnieć, że do 2013 roku działał tu sklep muzyczny „Manek”, którego właścicielem był Mariusz Kurasz, brat Damiana. Od początku 2015 roku w budynku funkcjonuje punkt informacyjny związany z funduszami europejskimi, prowadzony przez Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego.

Nie bez powodu budynek ten został wpisany do rejestru zabytków w 1992 roku, a także znalazł swoje miejsce w gminnej ewidencji zabytków miasta Sanoka, będąc nie tylko częścią historycznej architektury, ale także ważnym punktem w lokalnej społeczności.

Odniesienia w sztuce i kulturze

W tej historycznej kamienicy przy ul. Rynek 18, niegdyś znajdował się oddział Banku Wiedeńskiego, a także Banku Krakowskiego. Przez wiele lat była to istotna placówka, która odgrywała ważną rolę w lokalnej społeczności.

Nie bez powodu budynek ten ma również znaczenie wojskowe, gdyż stacjonował tu sztab Żelaznej Brygady. W jego skład wchodził m.in. batalion 91. pułku piechoty pochodzący z Czeskich Budziejowic.

Interesującym aspektem jest to, że w czasie swojego pobytu w Sanoku, służbę w tym miejscu pełnił znany literacki bohater, Josef Svejk. Jego obecność dodaje kamienicy duszy oraz sprawia, że staje się ona jeszcze bardziej fascynującym elementem kultury i historii tego regionu.

Przypisy

  1. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 19.10.2016 r.]
  2. Arnold Andrunik (red. Krystyna Chowaniec): Zapiski z osobistych przeżyć w czasie II wojny światowej i okupacji. Sanok: Stowarzyszenie Wychowawców „Eleusis” w Sanoku, 2018 r., s. 52.
  3. Dzieci, śluby wnuki. W: Czesława Kurasz: Niczego nie żałuję. Wspomnienia. Sanok: Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2015 r., s. 198–201. ISBN 978-83-61043-23-2.
  4. Manek Sklep Wielobranżowy Mariusz Kurasz. sanok.naszemiasto.pl. [dostęp 27.12.2015 r.]
  5. Fundusze Podkarpackie.pl. fundusze.podkarpackie.pl. [dostęp 07.01.2015 r.]
  6. Zarządzenie Burmistrza Miasta Sanoka nr 42/2015 z 9.03.2015 r. bip.um.sanok.pl, s. 2. [dostęp 19.10.2016 r.]
  7. Tomasz Opas, Obszar i zabudowa, W czasach zaborów i niewoli, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995 r., s. 299.
  8. „Na rynku, w Polsce Ludowej zwanym oficjalnie placem Rewolucji Październikowej, a nieoficjalnie rynkiem, w sąsiedztwie ratusza i kościoła Franciszkanów wciąż jeszcze stoi o własnych siłach żydowska kamienica, w której mieścił się oddział Banku Wiedeńskiego (Hasek, Banku Krakowskiego). Stacjonował tam sztab Żelaznej Brygady, w skład której wchodził batalion 91. Pułk, dopóki ni z tego ni z owego nie przybyły do Sanoka rezerwy dywizji hanowerskiej pod dowództwem pułkownika o tak ponurym spojrzeniu, że dowódca brygady stracił ostatecznie głowę” [w:] Antoni Kroh. O Szwejku i o nas. 2002 r., s. 75, op. cit. Jaroslav Hašek. Przygody dobrego wojaka Szwejka podczas wojny światowej. str. 199, 203. wyd. 1980 r.

Oceń: Kamienica przy ul. Rynek 18 w Sanoku

★★★★★
Średnia ocena:4.69 Liczba ocen:20