W artykule zaprezentujemy historię i znaczenie kamienicy przy ul. Jagiellońskiej 2 w Sanoku, budynku usytuowanego w samym sercu miasta. To miejsce ma nie tylko bogatą przeszłość architektoniczną, ale także istotne znaczenie dla lokalnej społeczności.
Kamienica znajduje się na styku dwóch kluczowych ulic w dzielnicy Śródmieście – ulicy Jagiellońskiej oraz ulicy Tadeusza Kościuszki, co czyni ją jednym z centralnych punktów Sanoka. Budynek został wzniesiony w XIX wieku i składa się z dwóch kondygnacji. Na przestrzeni lat adres kamienicy zmienił się z numeru 56 na obecną formę - ul. Jagiellońska 2.
W pierwszej połowie XX wieku kamienica była w posiadaniu Nuchima Rosenberga, a w jej wnętrzach znajdowały się cztery lokale handlowe, 11 pokoi oraz 3 kuchnie. Interesującymi postaciami związanymi z tym miejscem byli Mendel Muschel, który uruchomił punkt sprzedaży książek oraz drukarnię, gdzie od 1910 roku publikował czasopismo „Volksfreund” (pol. „Przyjaciel Ludu”). Dodatkowo, w czasach przedwojennych działał tam również sklep „Bazar Wiedeński Jakoba Laufera”.
Do 1939 roku, adwokat dr Herman Flam miał swoją kancelarię przy ul. Jagiellońskiej 2. W trakcie II wojny światowej kamienica przeszła w ręce Hasenlaufa, a w wynajmowanym mieszkaniu na piętrze mieszkała rodzina Kosinów, w tym Jan Maciej oraz jego żona Paulina. W parterze mieścił się sklep mięsny Deutsche Fleischerei, prowadzony przez Andreasa Penningera.
W okresie PRL kamienica była miejscem, gdzie działał sklep Pewex oraz apteka. Ciekawym akcentem była gablota informacyjna klubu sportowego Stal Sanok, umieszczona w witrynie apteki. Przemiany gospodarcze lat 90. przyniosły wiele zmian – na miejscu byłego Pewexu powstały sklep obuwniczy oraz odzieżowy. W latach 2000/2001 lokal ten był wielokrotnie wystawiany na przetarg, jednak w końcu pozostawiono dotychczasowego najemcę, gdyż powierzchnia parteru wynosiła niemal 192 m², a piwnica 42 m².
Rok 2005 przyniósł zmiany w wyglądzie budynku, kiedy to poddano go renowacji, w tym odnowiono jego elewacje zewnętrzne. Przez wiele lat w kondygnacji parterowej funkcjonował sklep, a na wyższej kondygnacji znajdowały się mieszkania.
Warto również zaznaczyć, że kamienica została wpisana do gminnej ewidencji zabytków Sanoka, co miało miejsce w 2015 roku. Jej historia jest zatem ściśle związana z dziejami miasta i jego mieszkańców.
Przypisy
- Przetarg nieograniczony, licytacyjny na dzierżawę lokali użytkowych przy ul. Jagiellońskiej 2, przy ul. Jagiellońskiej 14, przy ul. Grzegorza z Sanoka 2/2 w Sanoku. bip.um.sanok.pl. [dostęp 10.04.2020 r.]
- Czy handel w centrum miasta się opłaca? Przetargi na 9 lokali. esanok.pl, 24.02.2020 r. [dostęp 10.04.2020 r.]
- Zarządzenie Burmistrza Miasta Sanoka nr 42/2015 z 9 marca 2015. bip.um.sanok.pl, 09.03.2015 r. [dostęp 19.10.2016 r.]
- a b c „Przyjaciel ludu”. W: Arkadiusz Komski: Możliwe, że to imię demona... i inne sanockie historie. Rzeszów: Edytorial, 2017 r., s. 43. ISBN 978-83-65551-32-0.
- Andrzej Romaniak: Sanok. Fotografie archiwalne – Tom I. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2009 r., s. 318. ISBN 978-83-60380-26-0.
- Paweł Kosina: Helena Kosinówna. Rodzina i sanoccy przyjaciele. Sanok: Stowarzyszenie Przyjaciół Heleny Kosiny w Sanoku, 2006 r., s. 17. ISBN 83-92421-0-0.
- Borys Łapiszczak: Sanok w Królestwie Galicji i Lodomerii na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. VIII. Sanok: Poligrafia, 2005 r., s. 40. ISBN 83-918650-2-9.
- Maria Łapiszczak: Sanok na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. II. Sanok: 2001 r., s. 34. ISBN 83-915388-1-8.
- Jolanta Ziobro. Był Pewex, będzie... Do trzech razy sztuka?. „Tygodnik Sanocki”. Nr 7 (484), s. 1, 16.02.2001 r.
- Joanna Kozimor. Do trzech razy sztuka czyli jaka jest prawda. „Tygodnik Sanocki”. Nr 8 (485), s. 4, 23.02.2001 r.
- Joanna Kozimor. Był sklep, jest sklep. „Tygodnik Sanocki”. Nr 10 (487), s. 1, 09.03.2001 r.
- Marian Struś. Jak cię widzą, tak cię piszą.... „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 8, Nr 16 (35) z 15.08-15.09.1975 r.
- Spis abonentów sieci telefonicznych państwowych i koncesjonowanych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy). Warszawa: Ministerstwo Poczt i Telegrafów, 1932 r., s. 513.
- Książka telefoniczna. 1939 r., s. 706. [dostęp 26.05.2015 r.]
- a b Akta miasta Sanoka. Wykaz ulic i mieszkań w mieście Sanoku 1931 r. (zespół 135, sygn. 503). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 35.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Kamienica przy ul. 3 Maja 23 w Sanoku | Kamienica przy ul. Jana III Sobieskiego 12 w Sanoku | Kamienica przy ul. Kazimierza Wielkiego 8 w Sanoku | Kamienica przy ul. Podgórze 5 w Sanoku | Kamienica przy ul. Rynek 14 w Sanoku | Kamienica przy ulicy Jagiellońskiej 48 w Sanoku | Budynek przy ul. Grzegorza z Sanoka 2 w Sanoku | Kamienica przy ul. Grzegorza z Sanoka 3 w Sanoku | Kamienica przy ul. Grzegorza z Sanoka 4 w Sanoku | Kamienice przy ul. Jana III Sobieskiego 8 i 10 w Sanoku | Dom mansjonarski w Sanoku | Budynek przy ul. 2 Pułku Strzelców Podhalańskich 1 w Sanoku | Kamienica przy ul. Tadeusza Kościuszki 16 w Sanoku | Kamienica przy ul. Zamkowej 16 w Sanoku | Kamienica przy ul. Henryka Sienkiewicza 2 w Sanoku | Kamienica przy ul. Adama Mickiewicza 4 w Sanoku | Kamienica przy ul. 3 Maja 7 w Sanoku | Kamienica przy ul. 3 Maja 3 w Sanoku | Dom przy ul. Sanowej 11 w Sanoku | Budynek przy ul. Zamkowej 30 w SanokuOceń: Kamienica przy ul. Jagiellońskiej 2 w Sanoku