Budynek przy ul. Ignacego Daszyńskiego 17 w Sanoku

Wille i dwory

Budynek usytuowany przy ulicy Ignacego Daszyńskiego 17 w Sanoku jest jednym z ważniejszych obiektów w mieście. Ulica Ignacego Daszyńskiego jest znana ze swojego historycznego znaczenia, szczególnie w kontekście przeszłości architektonicznej tej miejscowości. Budynek ten, znajdujący się w sąsiedztwie ulicy Juliusza Słowackiego, był wcześniej znany jako była żydowska bożnica, co nadaje mu wyjątkowy charakter i wartość kulturową.

Na przestrzeni lat zmieniał on swoje przeznaczenie. Pierwotnie figurował pod numerem 344, a na przełomie 1928/1929 roku przeszedł na własność sanockiego oddziału Polskiego Czerwonego Krzyża. W okresie II Rzeczypospolitej miejsce to stało się siedzibą tego oddziału, który wcześniej mieścił się przy ulicy Floriańskiej, która nosiła numer 21, a później 17. Przedtem PCK działał na terenie sanockiego zamku.

W domach budynku przez wiele lat gospodarzył Władysław Gołkowski, a w 1934 roku z inicjatywy mieszkańców sanockich ustanowiono tablicę pamiątkową, która zawierała godło Polski i łacińską inskrypcję: "In bello et in pace caritas. 1 IX Sanok 1934", co oznacza "Miłość w czasie wojny i pokoju". Po II wojnie światowej, tablica ta została przekształcona w szyld, na którym umieszczono napis Świetlica PCK – 14 V 1950 – Sanok. Pod koniec XX wieku tablica została odnaleziona i poddana renowacji, co świadczy o ciągłej pamięci o historii tego budynku.

Dodatkowo, w 1935 roku przy sanockim PCK powstała przychodnia, której działaniem kierowali m.in. Samuel Herzig, Władysław Dukiet, Antoni Dorosz, Stanisław Domański, Zofia Skołozdro oraz Stanisław Kawski. Po wybuchu II wojny światowej, budynek stał się siedzibą urzędów niemieckich, w tym Der Kreishauptmann oraz ośrodka zdrowia (niem. Gesundheitsamt).

W maju 1950 roku zainaugurowano działalność pogotowia ratunkowego, które początkowo miało siedzibę pod nr 15, a później pod nr 11. Obecnie właścicielem budynku pozostaje Polski Czerwony Krzyż, który świętował 85-lecie swojego istnienia w grudniu 2004 roku. Oprócz działalności o charakterze charytatywnym, pomieszczenia w budynku zostały wynajęte i są wykorzystywane przez podmioty prywatne do działalności handlowej oraz usługowej.

Warto zaznaczyć, że budynek został wpisany do rejestru zabytków w 1985 roku oraz do gminnej ewidencji zabytków miasta Sanoka, co podkreśla jego historyczne znaczenie i wartość dla lokalnego dziedzictwa kulturowego.

Przypisy

  1. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r.
  2. Alicja Kawska: Zarys historii lecznictwa w Sanoku i Ziemi Sanockiej na przełomie XIX i XX wieku. W: Zarys dziejów lecznictwa na terenie Ziemi Sanockiej w latach 1485–2012. Sanok: Sanocka Fundacja Ochrony Zdrowia, 2012, s. 105.
  3. Roman Majewski, Mieczysław Buczek: Historia Pogotowia Ratunkowego w Sanoku. W: Zarys dziejów lecznictwa na terenie Ziemi Sanockiej w latach 1485–2012. Sanok: Sanocka Fundacja Ochrony Zdrowia, 2012, s. 244.
  4. Jan Miśkowicz: Ruch czerwonokrzyski na ziemi sanockiej. W: Edward Zając: Zarys dziejów lecznictwa na terenie Ziemi Sanockiej w latach 1485-2009. Sanok: Sanocka Fundacja Ochrony Zdrowia, 2010, s. 145.
  5. Jan Miśkowicz. Ruch Czerwonokrzyski na Ziemi Sanockiej. „Rocznik Sanocki”. VIII, s. 221-222, 2001.
  6. Maria Łapiszczak: Sanok na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. II. Sanok: 2001, s. 59.
  7. Wojciech Sołtys, Zaludnienie, stosunki narodowościowe, wyznaniowe i zdrowotne, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 554.
  8. Jan Miśkowicz. Z historii PCK (1). 80 lat w służbie potrzebującym. „Tygodnik Sanocki”. Nr 24 (396), s. 3, 11.06.1999 r.
  9. Jan Miśkowicz. Z historii PCK (2). 80 lat w służbie potrzebującym. „Tygodnik Sanocki”. Nr 25 (397), s. 16, 18.06.1999 r.
  10. Jolanta Ziobro. Historia pewnej tablicy. „Tygodnik Sanocki”. Nr 27 (556), s. 7, 5.07.2002 r.
  11. Roman Daszyk. 90 lat Polskiego Czerwonego Krzyża. „Rocznik Sanocki 2011”, s. 211, 2011.
  12. Andrzej Romaniak: Sanok. Fotografie archiwalne – Tom I. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2009, s. 336.
  13. Akta miasta Sanoka. Wykaz ulic i mieszkań w mieście Sanoku 1931 r. AP Rzeszów – O/Sanok, s. 103.
  14. Spis Abonentów sieci telefonicznych Państwowych i Koncesjonowanych w Polsce na 1938 r., Warszawa: 1938, s. 504.
  15. Książka telefoniczna. Warszawa: 1939, s. 766.
  16. Eugeniusz Sucharski. Otwarcie Pogotowia Ratunkowego w Sanoku. „Nowiny Rzeszowskie”, s. 5, Nr 141 z 23.05.1950 r.
  17. Telefony. „Nowiny Rzeszowskie”, s. 5, Nr 143 z 25.05.1950 r.
  18. Stanisław Kłos: Województwo rzeszowskie. Przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1969, s. 341.
  19. Zbigniew Osenkowski. Kalendarium sanockie 2001–2004. „Rocznik Sanocki”. IX, s. 446, 2006.
  20. Zarządzenie Burmistrza Miasta Sanoka nr 42/2015 z 9.03.2015 r. bip.um.sanok.pl, [dostęp 20.10.2016 r.].
  21. Podkarpacki Oddział Okręgowy PCK. Sanok. pck.pl. [dostęp 02.01.2015 r.]
  22. Oddziały Rejonowe Podkarpackiego Oddziału Okręgowego PCK. Oddział Rejonowy PCK w Sanoku. pckrzeszow.pl. [dostęp 02.01.2015 r.]

Oceń: Budynek przy ul. Ignacego Daszyńskiego 17 w Sanoku

★★★★★
Średnia ocena:4.69 Liczba ocen:8