Franciszek Kuszczak, urodzony około 1864 roku w Sanoku, to postać o wielu talentach i osiągnięciach. Swoje życie łączył z różnorodnymi rolami, od urzędnika, przez przedsiębiorcę, aż po aktywnego działacza społecznego.
Jego wpływ na lokalną społeczność oraz środowisko, w którym żył, był niezaprzeczalny. Zmarł 7 lutego 1937 roku w tym samym mieście, w którym spędził większość swojego życia.
Życiorys
Franciszek Kuszczak przyszedł na świat około 1864 roku w Sanoku, jako syn Stefana i Agaty. Jego życie zawodowe i społeczne miało silny wpływ na lokalną społeczność. Był zaangażowany w różnorodne organizacje oraz instytucje społeczne.
W 1884 roku przyłączył się do nowo utworzonej Spółki Handlu Skór w Sanoku, gdzie pełnił funkcję członka dyrekcji. Dwa lata później, w roku 1886, również znalazł miejsce w dyrekcji stowarzyszenia spożywczego o nazwie Okrużnaja Narodnaja Torhowla. 23 sierpnia 1888 roku objął stanowisko zawiadowcy Szpitala Powszechnego w Sanoku, gdzie zdobył status stałego urzędnika 16 grudnia 1890 roku. Posadę tę sprawował aż do 1898 roku.
Po tym czasie, dalej pracował w szpitalu, a jego kariera zawodowa nabrała tempa. 22 listopada 1900 roku otrzymał nominację na kontrolera miejskiego, co skutkowało wygaśnięciem jego mandatu radnego Rady Miejskiej. Jako kontroler kasy miejskiej oraz rachmistrz w magistracie, przejął obowiązki po Pawle Stepku. 6 marca 1902 roku zyskał status stałego urzędnika miejskiego.
Na przełomie XIX i XX wieku, Franciszek dzierżawił starą rzeźnię od miasta, gdzie zbudował nowy obiekt dla działalności Towarzystwa Muzyki Ochotniczej w Sanoku, do którego przynależał od 25 marca 1895 roku. Był również aktywnym członkiem ochotniczej straży pożarnej w Sanoku, a na przełomie lat 90. i początku XX wieku pełnił funkcję sekretarza oraz zastępcy naczelnika Związku Okręgowego nr V. W 1899 roku był jednym z pierwszych odznaczonych honorową odznaką Krajowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych.
Na początku II Rzeczypospolitej Kuszczak wciąż działał w OSP, gdzie zyskał tytuł honorowego naczelnika V Okręgu, a także sprawował funkcję naczelnika zarządu powiatowego OSP w Sanoku na przełomie lat 20. i 30. Był aktywnym działaczem na rzecz społeczności lokalnej, co potwierdzają jego liczne funkcje w różnych stowarzyszeniach.
10 kwietnia 1887 roku dołączył do wydziału oddziału Towarzystwa „Rodzina” w Sanoku. Na początku lat 90. XIX wieku zaangażował się w działalność Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Z kolei w Czytelni Mieszczańskiej, mieszczącej się w budynku Ramerówka, został wybrany bibliotekarzem, a później komisji rewizyjnej oraz szkontrującej.
W pierwszych latach XX wieku miał wpływ na działalność Towarzystwa Wzajemnego Kredytowego „Beskid”, które funkcjonowało w budynku przy ul. Tadeusza Kościuszki. W 1904 roku, w ramach sanockiego oddziału Towarzystwa Wzajemnej Pomocy, został wybrany na delegata do rady nadzorczej oraz objął kierownicze stanowiska w tej organizacji w kolejnych latach. Również w 1904 roku po raz kolejny dołączył do komisji rewizyjnej Powiatowego Towarzystwa Zaliczkowego.
Ponadto, w 1903 roku, w Sanoku powstała pierwsza filia lwowskiego Towarzystwa Chowu Drobiu, Gołębi i Królików, do której Kuszczak przystąpił, a w 1919 roku został zastępcą dyrektora Związku Kupców i Przemysłowców w Sanoku.
W okresie międzywojennym Franciszek mieszkał przy ulicy Jana III Sobieskiego, w historycznym domu dawniej należącym do rodzin Płazów i Gondylowskich, a później do Lewickich. Był żonaty z Wiktorią z domu Burnatowicz od około 1881 roku, z którą miał synów: Aleksego Wiktora oraz Witolda Franciszka. Po śmierci pierwszej żony w 1885 roku, pojął za żonę Michalinę z domu Olszańską, z którą miał pięcioro dzieci, w tym synów Mirona Józefa, Stefana i Jarosława.
Rodzina Kuszczaków na początku XX wieku mieszkała w Sanoku przy ulicy Szpitalnej 217. Franciszek odszedł z tego świata 7 lutego 1937 roku w Sanoku w wieku 73 lat, zostawiając po sobie znaczny dorobek społeczny. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Jana Matejki w Sanoku. Jego żona Michalina zmarła w 1945 roku i spoczęła obok męża, a nagrobek ich pierwszej żony i syna znajduje się naprzeciw ich grobu.
Przypisy
- Michalina Kuszczak. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 01.07.2021 r.]
- Księga zmarłych i pochowanych w Sanoku na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej i Matejki od 1926 do 1956 r.. Sanok. s. 122 (poz. 1817).
- CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok 1913/14 (zespół 7, sygn. 61). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 401.
- CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1906/1907 (zespół 7, sygn. 42). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 463.
- Edward Zając, Organizacje o charakterze gospodarczym, społecznym, kulturalnym i sportowym / Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 604.
- Do Magistratu miasta Sanoka i wszystkich zwierzchności gminnych. „Dziennik Urzędowy Powiatu Sanockiego”. 41, s. 1, 01.02.1929 r.
- Ksiądz Pomidor. W: Stefan Stefański: Kartki z przeszłości Sanoka. Sanok: Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sanoku, 2005, s. 157. ISBN 83-919470-9-2.
- Ksiądz Pomidor. W: Stefan Stefański: Kartki niedawnej przeszłości Sanoka. 1993, s. 54.
- Kronika. Oddział Sanocki tow. „Rodzina”. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. 15, s. 2, 09.04.1911 r.
- Księga uchwał Rady Miejskiej w Sanoku od 22.11.1900 - 4.02.1907 roku. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 77. [dostęp 13.12.2021 r.]
- Księga uchwał Rady Miejskiej w Sanoku od 22.11.1900 - 4.02.1907 roku. sanockabibliotekacyfrowa.pl. s. 5. [dostęp 13.12.2021 r.]
- Historia jednostki OSP Zagórz. zagorz.osp.org.pl. [dostęp 18.10.2017 r.]
- Kronika. Poświęcenie sztandaru. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. 20, s. 3, 11.09.1910 r.
- Listy z kraju. „Kurjer Lwowski”. Nr 102, s. 1, 13.04.1887 r.
- Związek Okręgowy Ochotniczych Straży Pożarnych w Sanoku (1898–1921). W: Stanisław Dydek: Ludzie spod znaku św. Floriana. Zarys dziejów ochrony przeciwpożarowej ziemi brzozowskiej na tle Podkarpacia i kraju 1865–2001. Stara Wieś – Brzozów: 2001, s. 58. ISBN 83-7300-104-2.
- Z ruchu w towarzystwach. „Rodzina”. „Gazeta Sanocka”. 175, s. 2, 05.05.1907 r.
- Zgromadzenia. „Gazeta Sanocka”. 114, s. 2, 04.03.1906 r.
- Sprawozdania z posiedzeń filii. Filia lwowskiego Towarzystwa chowu drobiu w Sanoku. „Hodowca Drobiu”. 1, s. 20, 01.03.1904 r.
- Statystyka Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych w Galicyi z W. Księstwem Krakowskiem za rok 1902. Lwów: 1903, s. 39.
- IV. Stowarzyszenia handlu skór. „Rocznik Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych w Galicyi i W. Ks. Krakowski”. 11, s. 56, 1885 r.
- Statystyka Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych w Galicyi z W. Księstwem Krakowskiem za rok 1890. Lwów: 1891, s. 36.
Pozostali ludzie w kategorii "Przedsiębiorczość i ekonomia":
Tadeusz Piech (bankowiec) | Józef Chmielewski (przedsiębiorca) | Marceli Denkiewicz | Kazimierz Lipiński (przemysłowiec) | Tadeusz SkórkaOceń: Franciszek Kuszczak