Kaplica rektoralna poświęcona św. Maksymilianowi Marii Kolbe w Sanoku stanowi ważny element krajobrazu religijnego tego miasta. Zlokalizowana jest w obrębie parafii Przemienienia Pańskiego, która jest symbolem duchowości mieszkańców.
Ten urokliwy budynek kaplicy usytuowany jest przy ulicy Zagrody 10, w malowniczej, południowej części dzielnicy Śródmieście. Otoczony jest piękną przyrodą, w bezpośrednim sąsiedztwie Potoku Płowieckiego, co sprawia, że jest to miejsce idealne do kontemplacji i modlitwy.
Historia
Kaplica św. Maksymiliana Marii Kolbego zlokalizowana jest na fragmentach dawnych ziem, które niegdyś stanowiły gospodarstwo rolne o powierzchni 34 hektarów, przynależące do oo. franciszkanów w Sanoku. Zgodnie z decyzją władz komunistycznych z dnia 8 maja 1950 roku, obszar ten został upaństwowiony bez przyznania wynagrodzenia, a klasztor stracił większość swojego majątku, zyskując jedynie 194 ary (około 2 ha) ziemi, znajdującej się po stronie linii kolejowej, blisko centrum miasta. W przeszłości na tym obszarze znajdowały się budynki gospodarcze, dom mieszkalny i ogród. W 1973 roku połowa z tych pozostałych budowli, w tym obiekty gospodarcze oraz część ogrodu, została odebrana przez państwo, ale tym razem z wynagrodzeniem. Na tym terenie utworzono I Liceum Ogólnokształcące im. Komisji Edukacji Narodowej w Sanoku.
W tym samym roku, 1973, bp Tadeusz Błaszkiewicz wydał dekret, na mocy którego została erygowana kaplica w budynku, który wcześniej pełnił funkcję mieszkalną. Uroczystość poświęcenia miała miejsce 3 lutego 1974 roku, a sama kaplica została oficjalnie otwarta w tym roku, głównie z myślą o wsparciu młodzieży oraz osób starszych.
Zgodnie z postanowieniami zawartymi w dokumentach z 15 grudnia 1983 roku, które zastały zatwierdzone przez Kapitułę Prowincjonalną Zakonu Franciszkańskiego oraz kurię biskupią w Przemyślu z 28 grudnia 1983 roku, kaplica św. Maksymiliana została przekazana diecezji przemyskiej. Z dniem 24 marca 1984 roku, ks. Krzysztof Pacześniak został mianowany rektorem kaplicy, obejmując to stanowisko od lipca. Wcześniej pełnił posługę w parafii Przemienienia Pańskiego w Sanoku. Od 1981 roku był także kapelanem w sanockim szpitalu oraz od września 1984 roku także katechetą w sąsiednim I LO.
Podczas wizyty 14 marca 1985 roku, rektorat odwiedził bp Ignacy Tokarczuk, który podjął decyzję o rozpoczęciu remontu budynku gospodarczego w celu utworzenia w nim nowych przestrzeni kaplicowych. W trakcie tych prac, 16 czerwca 1985 roku, obiekt ten został poświęcony przez bpa Tadeusza Błaszkiewicza.
W 2016 roku, ks. Krzysztof Pacześniak przeszedł na emeryturę, a nowym kapłanem został ks. Jacek Michno. W 2019 roku, jego miejsce zajął ks. Michał Kozak, kontynuując posługę w tym znaczącym miejscu.
Upamiętnienie
W wnętrzu kaplicy znajdujemy tablicę pamiątkową poświęconąGrzegorzowi Przemykowi, który żył w latach 1964–1983. Jej ustanowienie było wynikiem działań ks. Adama Sudoła oraz Mariana Witalisa, który razem z Marianem Kuncem dokonał aktu jej wmurowania. Fundatorem tablicy została młodzież szkolna, a sama ceremonia odsłonięcia miała miejsce 30 maja 1987 roku.
Na tablicy znajduje się inskrypcja z cytatem z Księgi Psalmów 37,17, która brzmi: „… ramiona niegodziwych będę złamane, ale sprawiedliwych Pan wspomoże PS 37,17”. Dodatkowo, tablica dedykowana jest Grzegorzowi Przemykowi jako ofierze przemocy i bezprawia, a jej umiejscowienie w Sanoku miało miejsce w maju 1987 roku. W artykule opublikowanym w „Gazecie Sanockiej – Autosan” nr 21 z 20-31 lipca 1987, redaktor naczelny Wiesław Koszela wyraził swoje kontrowersyjne zdanie na temat ustanowienia tablicy, stawiając pytanie w czyim imieniu została ona ufundowana.
Kolejnym ważnym momentem w historii kaplicy miało miejsce w 2017 roku, gdy nastąpiło odsłonięcie tablicy upamiętniającej ks. Wiesława Siwca (1960-2008), który pełnił funkcję katechety w pobliskim I LO oraz był znanym działaczem społecznym w Sanoku.
Uroczystość odpustowa, która odbyła się 15 sierpnia 2021 roku, była zwieńczeniem wielu wydarzeń związanych z kaplicą. W jej otoczeniu odsłonięto pomnik dedykowany ofiarom niemieckich obozów koncentracyjnych, z okazji 80. rocznicy śmierci św. Maksymiliana Kolbego. Oprócz pomnika, pojawiła się także forma upamiętnienia tej wyjątkowej osoby przy znajdującym się w otoczeniu monumentu kościele.
Przypisy
- Łukasz Sztolf: Sanok. Odpust w rektoracie św. Maksymiliana. przemyska.pl, 20.08.2021 r. [dostęp 21.08.2021 r.]
- Odsłonięcie pomnika poświęconego ofiarom niemieckich obozów koncentracyjnych i św. Maksymilianowi Marii Kolbemu – Sanok, 15.08.2021 r. rzeszow.ipn.gov.pl, 2021. [dostęp 21.08.2021 r.]
- Duszpasterze. maksymilian.przemyska.pl. [dostęp 14.01.2022 r.]
- Kapelan szpitala. maksymilian.przemyska.pl. [dostęp 14.01.2022 r.]
- XIX Niedziela zwykła. maksymilian.przemyska.pl, 11.08.2019 r. [dostęp 14.01.2022 r.]
- Duszpasterze. fara.sanok.pl. [dostęp 01.07.2018 r.]
- Kapłani. maksymilian.sanok.pl. [dostęp 24.06.2018 r.]
- 37 lat służył Ziemi Sanockiej. sanok.pl, 24.08.2016 r. [dostęp 24.06.2018 r.]
- Danuta Przystasz: Wspomnienia osób świeckich. Przyjaciel, który potrafi słuchać. W: Kapłan wielkiej odwagi. Jubileusz 60-lecia kapłaństwa księdza prałata Adama Sudoła. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2004, s. 190. ISBN 83-919305-6-4.
- Krzysztof Kaczmarski: Prześladowany. Działania Służby Bezpieczeństwa wobec księdza Adama Sudoła w latach 1957-1989. W: Kapłan wielkiej odwagi. Jubileusz 60-lecia kapłaństwa księdza prałata Adama Sudoła. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2004, s. 246. ISBN 83-919305-6-4.
- Franciszek Oberc: Pomniki i tablice pamiątkowe Sanoka. Sanok: 1998, s. 46. ISBN 83-909787-1-7.
- Franciszek Oberc: Kalendarium sanockie 1974-1994, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 958.
- Edward Zając: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. W stulecie konsekracji 1897-1997. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1997, s. 84. ISBN 83-905046-4-2.
- Edward Zając: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. W stulecie konsekracji 1897-1997. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1997, s. 93. ISBN 83-905046-4-2.
- Adam Sudoł: Wybór z Księgi Ogłoszeń Parafii Przemienienia Pańskiego w Sanoku (lata 1967–1995). Sanok: 2001, s. 253. ISBN 83-914224-7-X.
- Adam Sudoł: Polska Ojczyzna moja. Część II. Sanok: 1999, s. 13.
- Adam Sudoł: Polska Ojczyzna moja. Część II. Sanok: 1999, s. 66.
- Czesław Nowak: Marian Witalis. Proil w bazie Encyklopedii Solidarności. encyklopedia-solidarnosci.p. [dostęp 23.06.2018 r.]
- Historia parafii. fara.sanok.pl. [dostęp 24.06.2018 r.]
- Historia. maksymilian.sanok.pl. [dostęp 24.06.2018 r.]
- Kontakt. maksymilian.sanok.pl. [dostęp 24.06.2018 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Kaplice":
Kaplica grobowa Habermannów w Sanoku | Kaplica grobowa Tchorznickich, Stankiewiczów i Urbańskich w SanokuOceń: Kaplica św. Maksymiliana Marii Kolbego w Sanoku