Błonie (Sanok)

Dzielnice

Błonie to interesująca dzielnica w mieście Sanok, która znajduje się przy drodze krajowej nr 28. Zlokalizowana jest w wschodniej części miasta, pomiędzy ulicami Podgórze, Królowej Bony, Lwowską oraz Kolejową.

Ta część Sanoka graniczy z innymi dzielnicami, takimi jak Olchowce, Wójtostwo oraz Śródmieściem. Na wschodzie Błonie ogranicza rzeka San, co dodaje urokowi temu miejscu.

Historia

Na początku kwietnia 1907 roku wydarzyło się istotne zdarzenie, gdyż nastąpił wylew Sanoku, który objął obszar znany wówczas jako Podgórze.

W lutym 1974 roku ogłoszono konkurs na projekt nowego osiedla w Sanoku. Został on zorganizowany przez Centralny Związek Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego w Warszawie oraz Zakład Projektowania i Usług Inwestycyjnych „Inwestprojekt” z Rzeszowa. Wygranym okazał się projekt biura projektowego z Poznania, którego liderem był inż. arch. Marian Weigt. W zwycięskim projekcie nowe obiekty mieszkalne, w tym budynki trzypiętrowe i czteropiętrowe, zostały harmonijnie wkomponowane w już istniejącą zabudowę tego obszaru, w tym domy jednorodzinne.

Osiedle zostało zaplanowane z myślą o 8200 mieszkańcach. W projekcie uwzględniono także różnorodne obiekty użyteczności publicznej, takie jak szkoła, przedszkole oraz żłobek. Dodatkowo, przewidziano zaplecze usługowo-handlowe. Władze miasta, wychodząc naprzeciw potrzebom społeczności lokalnej, już w 1973 roku miały w planach utworzenie ośrodka sportowo-rekreacyjnego w pobliżu rzeki San.

Budowa nowego osiedla rozpoczęła się w 1975 roku i trwała przez następne pięć lat. Osiedle Błonie jest wynikiem przekształcenia osiedla im. Ludwika Waryńskiego, które zyskało na nowoczesności oraz funkcjonalności dzięki zaawansowanej koncepcji architektonicznej.

Ulica Ogrodowa

W okresie II Rzeczypospolitej, ulica Ogrodowa 17 była siedzibą fabryki, która produkowała ocet, soki oraz przetwory owocowe. Była to znana firma „Eska” należąca do Salomona Kramera, ojca Szaloma.

Podczas II wojny światowej, w czasach niemieckiej okupacji, fabryka pod nazwą Gartenstrasse 17 przekształciła się w zakład przetwarzania owoców, konkretnie w Säfte und Obstkonservenfabrik, którą prowadził Essig Eska.

Dodatkowo, w marcu 1939 roku, w lokalu przy ul. Ogrodowej powstała placówka wywiadowcza KOP nr 12, działająca w Sanoku. Już 1 sierpnia 1939 roku placówka ta została przeniesiona do Jasła, a jej lokal w Sanoku zajął nowy oddział, Placówka wywiadowcza KOP nr 12 ze Stryja.

Lotnisko

W okresie od kwietnia do 9 października 1946 roku, na terenie Błoni miało miejsce lotnisko polowe Grupy Operacyjnej „Rzeszów”. To właśnie stąd startowała eskadra składająca się z 9 samolotów bojowych, w tym Po-2 oraz Li-2, które miały na celu ochronę polskich oddziałów walczących w rejonach Gór Słonnych, Cisnej oraz Wetliny przeciwko oddziałom UPA.

Pole wzlotów-lądowisko znajdowało się w bliskim sąsiedztwie sztabu 8 drezdeńskiej dywizji piechoty, usytuowanym w strategicznej lokalizacji przy zakolu lewego brzegu rzeki San. Samoloty, które korzystały z sanockiego lądowiska, startowały oraz lądowały w kierunku na most w Olchowcach.

Na lądowisku Sanok-Baza osiedlony był również personel techniczny, który mieszkał w namiotach. W późniejszym czasie, aż do jesieni 1947, lotnisko to wykorzystywane było przez samoloty eskadry lotniczej Grupy Operacyjnej „Wisła”. Ta jednostka została wydzielona z 2 Samodzielnego Mieszanego Pułku Lotniczego, który stacjonował na warszawskim Polu Mokotowskim.

30 lipca 1947 roku rozwiązano Grupa Operacyjna „Wisła” oraz wspierającą ją lotniczą Eskadrę. Interesujący jest fakt, że od wiosny 1947 roku lotnisko to pełniło także funkcję zapasowego lądowiska dla lotnictwa czechosłowackiego, które prowadziło operacje w ramach „Akcji B” przeciwko UPA. Co więcej, z tego terenu zostało odtransportowane samolotem sanitarnym typu Dakota ciało generała Karola Świerczewskiego, który zginął pod Jabłonkami.

MOSiR Sanok

W obrębie sanockich Błoni, znajdującego się w malowniczej okolicy, ulokowany jest Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji. Jest to istotne miejsce dla lokalnej społeczności, które sprzyja aktywności fizycznej i rekreacji.

Na obszarze tych zielonych terenów, przed wybuchem II wojny światowej, funkcjonował plac ćwiczeń. Jego lokalizacja była związana z ówczesną ulicą Kąpielową, co podkreśla historyczną znaczenie tego miejsca dla sanoczan.

Szkoły

Na terenie Błoni w Sanoku znajduje się kilka istotnych placówek edukacyjnych, które mają bogatą historię oraz tradycję. Jedną z nich jest Szkoła Podstawowa nr 1 im. gen. Bronisława Prugara-Ketlinga, która powstała w 1988 roku. Warto dodać, że przez pewien czas, od 1991 do 2001 roku, funkcjonowała pod nazwą Szkoły Podstawowej nr 9. Na cześć generała, w tym czasie, ulicy w Błonia nadano jego imię, a inną nazwano Aleje Szwajcarii, co wiązało się z działalnością tego wojskowego.

Inną znaczącą placówką jest Gimnazjum nr 1 im. Grzegorza z Sanoka, które pierwotnie, w latach 1961-2001, funkcjonowało jako Szkoła Podstawowa nr 1. Dzięki swojej długiej tradycji i umiejętności dostosowywania się do zmieniających się potrzeb edukacyjnych, ta szkoła cieszyła się dużym uznaniem wśród mieszkańców.

Kolejnym ważnym punktem na mapie edukacyjnej Błoni jest Państwowa Szkoła Muzyczna I i II st. im. Wandy Kossakowej w Sanoku, która stanowi doskonałą okazję dla młodych talentów muzycznych na rozwijanie swoich umiejętności.

Przypisy

  1. Andrzej Olejko: Działania lotnictwa polskiego i czechosłowackiego w operacjach przeciwko UPA podczas Akcji Wisła - fakty i relacje uczestników walk. Rzeszów: Instytut Historii Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2012, s. 34–40.
  2. Andrzej Olejko: Lotnicze tradycje Bieszczadów. Krosno: ruthenus, 2011, s. 184–210.
  3. Waldemar Bałda: Sowa i bocian. Opowieść o Posadzie Olchowskiej – III dzielnicy Miasta Sanoka. Kraków: AB Media, 2012, s. 89, 90. ISBN 978-83-935385-7-7.
  4. Jolanta Ziobro. „Dziewiątce” stuknęła dziesiątka!. „Tygodnik Sanocki”. Nr 25 (502), s. 3, 22.06.2001 r.
  5. Od Grzegorza do Władysława. „Tygodnik Sanocki”. Nr 27 (504), s. 10, 06.07.2001 r.
  6. Maria Łapiszczak: Sanok na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. II. Sanok: 2001, s. 44. ISBN 83-915388-1-8.
  7. Sanok wzbogaci się o nowoczesną szkołę im. gen. Br. Prugara-Ketlinga. „Nowiny”, s. 3, Nr 126 z 31.05.1988 r.
  8. Edward Zając: VII. Między wojnami. 1. Organizacja terytorialna i polityczna oraz stosunki demograficzne powiatu sanockiego. W: Życie gospodarcze ziemi sanockiej od XVI do XX wieku. Sanok: Stowarzyszenie Inicjowania Przedsiębiorczości, 2004, s. 182. ISBN 83-914224-9-6.
  9. Elżbieta Kolano. Architekci nie chcą się wstydzić. „Nowiny”, s. 4, Nr 265 z 20-21.11.1976 r.
  10. Edmund Gajewski. Rozmowy. Regres architektury?. „Nowiny”, s. 5, Nr 243 z 27-28.10.1979 r.
  11. Konkurs na projekt nowego osiedla w Sanoku – rozstrzygnięty. „Nowiny”, s. 3, Nr 45 z 15.02.1973 r.
  12. Tadeusz Hołówkiewicz. Na granicy przed burzą. „Nowiny”, s. 4, Nr 237 z 01.09.1974 r.
  13. Wojciech Sołtys, Budownictwo, przemysł, rzemiosło, handel, Pomiędzy wojnami światowymi 1918-1939, s. 535, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995.
  14. Wykaz ulic. Zmiany nazw ulic. W: Piotr Kamiński (red.): Sanok. Plan miasta. Warszawa: PiTR Kartografia, 1991.
  15. Mapa Sanoka. W: Edmund Słuszkiewicz: Przewodnik po Sanoku i Ziemi Sanockiej. Sanok: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1938, s. 74.
  16. Amtliches Fernsprechbuch für das Generalgouvernement. Warszawa: 1941, s. 9.
  17. Amtliches Fernsprechbuch fűr das Generalgouvernement. Deutsche Post Osten, 1941, s. 59.
  18. Amtliches Fernsprechbuch fűr das Generalgouvernement. Deutsche Post Osten, 1940, s. 36.
  19. Wielki wylew Sanu. „Nowości Illustrowane”. Nr 15, s. 13, 13.04.1907 r.

Oceń: Błonie (Sanok)

★★★★★
Średnia ocena:4.53 Liczba ocen:16