Ryszard Witke, urodzony 9 listopada 1939 roku w Sanoku, był wybitnym polskim skoczkiem narciarskim, który na stałe wpisał się w historię tej dyscypliny. Jego kariera sportowa trwała wiele lat i dostarczyła mu wielu emocjonujących chwil oraz zaszczytów.
Ryszard reprezentował Polskę na dwóch igrzyskach olimpijskich – pierwszych w Innsbrucku w 1964 roku oraz kolejnych w Grenoble w 1968 roku. Jego osiągnięcia obejmowały także udział w Zimowej Uniwersjadzie, gdzie w 1960 roku zdobył czwarte miejsce, a w 1972 roku harmonijnie połączył swoje umiejętności, zdobywając tytuł mistrza Polski.
Po zakończeniu kariery zawodniczej, Witke nie tylko trenował młodych skoczków, ale także pełnił funkcję trenera skoków i kombinacji norweskiej, dzieląc się swoją wiedzą oraz pasją do tego sportu. Jego wkład w rozwój narciarstwa w Polsce został uhonorowany tytułem Zasłużonego Mistrza Sportu.
Życiorys
Przebieg kariery
Ryszard Witke od najmłodszych lat pasjonował się narciarstwem, trenując wspólnie z braćmi. Swoje pierwsze skoki wykonywał na małych skoczniach zbudowanych z naturalnego śniegu. Już wkrótce odniósł sukces w postaci zwycięstwa na igrzyskach województwa wrocławskiego w narciarstwie alpejskim. Wkrótce po tym dołączył do klubu Sport Budowlani Karpacz, gdzie jego trenerem został Włodzimierz Daszkiewicz. Po otrzymaniu profesjonalnego sprzętu narciarskiego rozpoczął regularne starty na Orlinku, biorąc udział w cyklicznych zawodach.
W wieku 14 lat, w 1953 roku, Witke zdobył swoje pierwsze zwycięstwo. Z czasem, bo w 1958 roku, rozpoczął reprezentowanie klubu Śnieżka Karpacz. Wziął udział w mistrzostwach Polski w Szczyrku, gdzie zaliczył nieco pechowy upadek w zawodach juniorów, kończąc na szóstym miejscu, ale w rywalizacji seniorów był czwarty. Jego talent dostrzegli selekcjonerzy, co skutkowało powołaniem do kadry młodzieżowej, a rok później również do reprezentacji Polski. Na Zimowej Uniwersjadzie 1960 w Chamonix zajął 4. lokatę.
W 1960 roku przystąpił do klubu AZS Wrocław, gdzie jego nowym trenerem został Bronisław Haczkiewicz. To właśnie wtedy Witke miał swoją debiutancką przygodę z Turniejem Czterech Skoczni, meldując się na 28. miejscu w Oberstdorfie, a w Bischofshofen osiągając 14. lokatę. Na mistrzostwach Polski w 1961 roku zdobył brązowy medal.
W 1962 roku stał się wicemistrzem Polski na średniej skoczni. Niestety, przed mistrzostwami świata w Zakopanem, w wyniku kontuzji odniesionej na Wielkiej Krokwi, musiał zmagać się z urazem nadgarstka i wstrząsem mózgu. W 1963 roku wywalczył złoty medal mistrzostw Polski. Podczas zawodów w Garmisch-Partenkirchen, będących częścią 12. Turnieju Czterech Skoczni, przeżył groźny upadek, co koniecznością unieruchomienia na trzy tygodnie. Wcześniej na skoczni w Oberstdorfie zajął 16. miejsce.
Na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w 1964 roku reprezentował Polskę, mimo wcześniejszej kontuzji. Na normalnej skoczni uzyskał wyniki 67 m, 73,5 m i 72 m, co dało mu 45. pozycję. Jego skoki zostały ocenione jako niezadowalające. Na dużej skoczni uplasował się na 35. miejscu po oddaniu skoków na 86 m, 78 m i 74 m. Brał również udział w 13. edycji Turnieju Czterech Skoczni, gdzie w Oberstdorfie zajął 18. miejsce, a w Innsbrucku 9.
W 1964 i w 1965 roku zdobywał brązowe medale mistrzostw Polski na dużej skoczni. Obydwa lata przyniosły mu również zwycięstwo w Memoriale Bronisława Czecha i Heleny Marusarzówny. Kolejne mistrzostwa w 1966 roku zbiegły się z kontuzją, gdzie mimo złamania ręki, rywalizował na normalnej skoczni Holmenkollen, gdzie zajął 7. miejsce. Po tych mistrzostwach wygrał Turniej Norweski, a następnie wziął udział w zawodach w Japonii, które wygrał, a nagrodę wręczył mu cesarz Hirohito. Witke uznał ten sezon za szczyt swoich osiągnięć w karierze, otrzymując w nagrodę mieszkanie w Warszawie od Ministra Budownictwa.
W 15. Turnieju Czterech Skoczni uplasował się na 24. pozycji w klasyfikacji łącznej. Podczas sezonu 1967/1968 zwyciężył w konkursie w Szczyrku oraz zajął 3. miejsce w Szczyrbskim Jeziorze. Wkrótce jednak odniósł zapalenie rogówki, co negatywnie wpłynęło na jego występy na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1968 w Grenoble, gdzie zajął 32. miejsce na średniej skoczni oraz 31. na dużej. Uczestniczył również w 17. edycji Turnieju Czterech Skoczni, zajmując 22. miejsce, a rok później uplasował się na 37. miejscu.
W 1971 roku zdobył brązowy medal mistrzostw Polski na średniej skoczni. Ostatni raz na arenie międzynarodowej wystąpił 6 stycznia 1972 roku w Bischofshofen, kończąc swój występ na 65. miejscu. Problemy zdrowotne związane z naderwaniem mięśnia dwugłowego uda zakończyły jego karierę sportową.
Po zakończeniu kariery
Po zakończeniu kariery, Witke przyczynił się do modernizacji skoczni w Karpaczu oraz Lubawce. Zmienił swój kierunek zawodowy, rozpoczynając pracę w Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach, gdzie prowadził zajęcia. Jako doświadczony skoczek, uzyskał również uprawnienia trenera skoków narciarskich oraz kombinacji norweskiej. Witke zdobył renomę jako trener w Śnieżce Karpacz, gdzie szkolił m.in. Mirosława Grafa. Dodatkowo pełnił rolę rehabilitanta w Dziecięcym Sanatorium Przeciwgruźliczym, a także pracy jako sędzia w międzynarodowych zawodach FIS.
Sprzęt narciarski
W młodości Ryszard Witke miał okazję korzystać z niemieckich nart, których długość przekraczała dwa metry. To właśnie wówczas rozpoczęła się jego pasja do narciarstwa, którą pielęgnował przez lata.
Otrzymał swoje pierwsze profesjonalne narty z klubu Budowlani, w tym dwie pary – narty zjazdowe marki Romminger oraz narty skokowe. Te początki stanowiły ważny krok w rozwoju jego sportowej kariery.
Kolejnym etapem były narty marki Splitkain, na których skakał z pasją. W latach sześćdziesiątych brał udział w wielu zawodach, używając sprzętu renomowanych producentów, takich jak Krokiew oraz Popp.
Podczas swoich występów korzystał ze stroju wykonanego z elastiku, który łączył funkcjonalność z komfortem. Ponadto, wiązania linkowe Kandahar zapewniały mu stabilność oraz bezpieczeństwo przy każdym zjeździe.
Nie można również zapomnieć o obuwiu narciarskim, które miało swoje źródło w Polsce, co świadczy o jego podziale na sprzęt lokalny i zagraniczny. Dbałość o jakość oraz technologie w narciarstwie była zawsze dla niego priorytetem.
Osiągnięcia
Igrzyska olimpijskie
Ryszard Witke uczestniczył w zawodach olimpijskich, gdzie osiągnął szereg znaczących wyników.
Numer | Data | Rok | Miejscowość | Skocznia | Punkt K | Kategoria | Skok 1 | Skok 2 | Skok 3 | Ocena | Strata | Zwycięzca |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
45. | 31 stycznia | 1964 | Innsbruck | Toni-Seelos-Olympiaschanze | K-70 | indywid. | 67,0 m | 73,5 m | 72,0 m | 186,1 pkt | 43,8 pkt | Veikko Kankkonen |
35. | 9 lutego | 1964 | Innsbruck | Bergisel | K-90 | indywid. | 86,0 m | 78,0 m | 74,0 m | 187,3 pkt | 43,4 pkt | Toralf Engan |
32. | 11 lutego | 1968 | Grenoble | Le Claret | K-90 | indywid. | 73,5 m | 68,5 m | – | 190,3 pkt | 26,2 pkt | Jiří Raška |
31. | 18 lutego | 1968 | Grenoble | Dauphine | K-112 | indywid. | 88,5 m | 88,0 m | – | 179,4 pkt | 51,9 pkt | Władimir Biełousow |
Mistrzostwa świata w narciarstwie klasycznym
Jego dorobek obejmuje również osiągnięcia na mistrzostwach świata w narciarstwie klasycznym, co podkreśla jego umiejętności w tym sporcie.
Pozycja | Data | Rok | Miasto | Skocznia | Punkt K | Typ konkursu | Skok 1 | Skok 2 | Ocena | Strata | Zwycięzca |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
7. | 19 lutego | 1966 | Oslo | Holmenkollen | K-85 | indywid. | 75,5 m | 72 m | 210,1 pkt | 24,5 pkt | Bjørn Wirkola |
25. | 27 lutego | 1966 | Oslo | Holmenkollen | K-75 | indywid. | 73,5 m | 77 m | 178,3 pkt | 37,0 pkt | Bjørn Wirkola |
Uniwersjada
W 1964 roku, podczas Zimowej Uniwersjady, Ryszard Witke zajął 4. miejsce w skokach narciarskich, co stanowi ważny element jego kariery sportowej.
Turniej Czterech Skoczni
Również na Turnieju Czterech Skoczni zdobywał miejsca na podium, co ilustruje jego wszechstronność jako skoczka.
10. Turniej Czterech Skoczni | ||||
_ | _ | _ | _ | klas. |
---|---|---|---|---|
28 | 25 | 36 | 14 | 19 |
12. Turniej Czterech Skoczni | ||||
_ | _ | _ | _ | klas. |
16 | 74 | – | – | ? |
13. Turniej Czterech Skoczni | ||||
_ | _ | _ | _ | klas. |
18 | 14 | 9 | 27 | 12 |
15. Turniej Czterech Skoczni | ||||
_ | _ | _ | _ | klas. |
62 | 11 | 23 | 11 | 24 |
16. Turniej Czterech Skoczni | ||||
_ | _ | _ | _ | klas. |
18 | 39 | 9 | 11 | 10 |
17. Turniej Czterech Skoczni | ||||
_ | _ | _ | _ | klas. |
23 | 26 | 46 | 11 | 22 |
18. Turniej Czterech Skoczni | ||||
_ | _ | _ | _ | klas. |
41 | 54 | 53 | 19 | 37 |
19. Turniej Czterech Skoczni | ||||
_ | _ | _ | _ | klas. |
36 | 12 | 29 | 18 | 18 |
20. Turniej Czterech Skoczni | ||||
_ | _ | _ | _ | klas. |
75 | 74 | 74 | 65 | 61 |
Mistrzostwa Polski
W swojej karierze Witke odniósł wiele sukcesów, w tym:
- mistrzostwo w 1963 roku,
- wicemistrzostwo w 1962 roku,
- brązowe medale w latach 1961, 1964, 1965 oraz 1971.
Życie prywatne
Ryszard Witke urodził się jako syn Franciszka oraz Ireny Witke. W jego rodzinie narciarstwo alpejskie praktykowali także młodsi bracia, Jerzy i Andrzej.
W dzieciństwie angażował się w harcerstwo, co miało pozytywny wpływ na jego rozwój osobisty. Po zakończeniu edukacji w 1957 roku, zdobył dyplom Liceum Ogólnokształcącego w Karpaczu, a pięć lat później ukończył Wyższą Szkołę Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, uzyskując tytuł magistra w tej dziedzinie.
Ryszard mieszkał przez długi czas w Karpaczu. Jego życie uczuciowe było dość burzliwe, bowiem zawarł związek małżeński dwukrotnie. Od 1966 roku był żonaty z Bożeną Cedro, która była wielokrotną mistrzynią Polski w pływaniu. Po ślubie przeprowadzili się do Warszawy, gdzie Ryszard spędził następne sześć lat swojego życia, a dokładnie do 1972 roku.
W wyniku pierwszego małżeństwa Ryszard doczekał się syna Roberta, który poszedł w ślady ojca, uprawiając skoki narciarskie. Robert w 1989 roku wziął udział w konkursie Pucharu Świata w Zakopanem, zajmując 59. pozycję. Dodatkowo brał również udział w Mistrzostwach Świata w Lotach Narciarskich w 1986 roku. Z drugiego związku Ryszard miał córkę Martę.
Ryszard Witke odszedł 27 października 2020 roku w Karpaczu, pozostawiając po sobie wiele wspomnień i osiągnięć zarówno w życiu osobistym, jak i sportowym.
Przypisy
- Zmarł dwukrotny olimpijczyk w skokach narciarskich Ryszard Witke. sport.onet.pl, 27.10.2020 r. [dostęp 27.10.2020 r.]
- Biografie: Witke Ryszard. Polski Komitet Olimpijski. [dostęp 25.09.2016 r.]
- Ryszard Witke Biography and Olympic Results. Sports-Reference.com. [dostęp 23.01.2012 r.]
- WITKY Ryszard. Międzynarodowa Federacja Narciarska. [dostęp 23.01.2012 r.]
- Wyniki konkursów skoków. Skisprungenschanzen. [dostęp 19.12.2011 r.]
- Turniej Czterech Skoczni 1966/1967. Skokinarciarskie.pl. [dostęp 23.01.2012 r.]
- Turniej Czterech Skoczni 1968/1969. Skokinarciarskie.pl. [dostęp 23.01.2012 r.]
- Turniej Czterech Skoczni 1969/1970. Skokinarciarskie.pl. [dostęp 23.01.2012 r.]
- Wojciech Szatkowski: Przyczynek do historii ewolucji stylu skoków narciarskich – cz.3. Skijumping.pl. [dostęp 23.01.2012 r.]
- WITKE Robert. fis-ski.com. [dostęp 23.01.2012 r.]
- Wojciech Szatkowski: WITKE Ryszard. Skijumping.pl. [dostęp 23.01.2012 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Sport i rekreacja":
Orest Lenczyk | Piotr Poziomkowski | Robert Brejta | Stefan Tarapacki | Marcin Karczyński | Kacper Rocki | Adam Bieniasz | Kazimierz Tylko | Ewa Chodakowska | Mateusz Wilusz | Eugeniusz Czerepaniak | Bartosz Florczak | Konrad Filipek | Albert Komański | Tomasz Rysz | Piotr Naparło | Maciej Witan | Jerzy Daniło | Marcin Biały (hokeista) | Jakub BukowskiOceń: Ryszard Witke