Grupa Bieszczadzka Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, znana jako GOPR, jest jedną z siedmiu grup regionalnych tego stowarzyszenia, która powstała w 1961 roku. Jej głównym celem jest prowadzenie działalności ratowniczej na terenie malowniczych Bieszczadów oraz Beskidu Niskiego, rejonach o dużym znaczeniu turystycznym oraz przyrodniczym.
Stacja Centralna Grupy Bieszczadzkiej mieści się w Sanoku, przy ul. Adama Mickiewicza 49, gdzie dyżurują ratownicy służący pomocą w nagłych wypadkach. Warto także zaznaczyć, że Rejonowe Stacje Ratunkowe usytuowane są w Ustrzykach Górnych oraz Cisnej, zapewniając całodobową obsługę niezależnie od pory roku.
GOPR w Bieszczadach prowadzi również działalność w wielu punktach, gdzie zlokalizowane są schroniska ratunkowe. W takich miejscach jak Wetlina, w schronisku "Pod Wysoką Połoniną", oraz w Brzegach Górnych, w schronisku "Pod Małą Rawką", ratownicy są w gotowości do działania. Co więcej, w miejscowości Caryńskie, w schronisku Politechniki Warszawskiej pod Przysłupem Caryńskim, również znajduje się punkt ratunkowy, co świadczy o szerokim zasięgu ich działalności.
Dodatkowo, na Połoninie Wetlińskiej, ratownicy pełnią dyżury w schronisku Chatka Puchatka, a także w Dukli, gdzie również znajdują się dyżurki sezonowe. Te lokalizacje odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa turystów i miłośników górskich wędrówek, a także w ratowaniu życia w przypadku nagłych incydentów.
Historia
„W sierpniu 1961 roku, Karol Dziuban, turysta, otrzymał od Zarządu Głównego GOPR zadanie utworzenia Grupy Bieszczadzkiej. Było to związane z rosnącą liczbą turystów przybywających do tego malowniczego regionu Polski. Pierwsze zebranie organizacyjne miało miejsce 21 września 1961 w Sanoku, gdzie powstała szósta jednostka GOPR w kraju. Wówczas na czoło zarządu wybrano: dr. Józefa Jankowskiego jako prezesa, Bronisława Witwickiego jako sekretarza, Kazimierza Harnę pełniącego funkcję skarbnika oraz Jerzego Batrucha jako członka. Dodatkowo lekarzem grupy został dr Jan Wołczański, a Karol Dziuban objął funkcję kierownika GB GOPR. Wcześniej wspomniani Batruch, Witwicki oraz Harna (wszyscy z Sanoka) oraz Miron Berezik z Leska byli inicjatorami powstania Bieszczadzkiej Grupy GOPR.
W październiku 1961 roku, w Komańczy, odbyło się szkolenie dla pierwszych ratowników, prowadzone przez instruktorów z TOPR. Rozpoczęcie patrolowania gór przez ochotnicze grupy szkoleniowe zaplanowano na listopad 1961. 1 grudnia 1961 Grupa Bieszczadzka GOPR rozpoczęła oficjalną służbę na terenach Beskidu Niskiego, Bieszczadów oraz Gór Słonnych. W 1962 roku w grupie pracowało 22-23 ratowników społecznych, a planowano zwiększenie ich liczby o kolejne 10. Latem 1963 liczba ratowników wzrosła do 36, w tym były trzy kobiety, a pod koniec 1964 roku grupa liczyła już 50 członków, aby w 1972 roku przekroczyć barierę 100 ratowników. W następnych latach powstały dyżurki w miejscowościach takich jak Wetlina, Ustrzyki Górne, Cisna oraz Dukla. W latach 60. Biuro GOPR w Sanoku znajdowało się pod adresem ulicy Ignacego Daszyńskiego 28.
Z okazji 15-lecia istnienia, w 1976 roku, Grupa Bieszczadzka GOPR otrzymała sztandar, który został wręczony przez honorowego prezesa GOPR Jerzego Ustupskiego. Sztandar został ozdobiony srebrną Honorową Odznaką PTTK. Po śmierci pierwszego naczelnika, Karola Dziubana w 1974 roku, jego miejsce zajął syn, Jacek Dziuban, który pełnił tę funkcję od 1974 do 1991 roku. W październiku 1984 roku, GOPR przeniósł swoją siedzibę na ulicę Adama Mickiewicza 49 w Sanoku.
Pierwszą interwencję, jaką przeprowadziła Grupa, miał miejsce 16 grudnia 1961 roku, a jej wykonawcą był Jerzy Batruch. Do roku 1986 grupa ratunkowa podjęła aż 12 tysięcy interwencji oraz przeprowadziła 342 wyprawy o charakterze ratowniczym lub poszukiwawczym. W tym samym roku miała miejsce uroczystość z okazji 25-lecia istnienia grupy, co zbiegło się z jubileuszem sanockiego lotnictwa sanitarnego. W 1992 roku jednostka liczyła już 171 ratowników, a na początku 1996 roku ich liczba wyniosła 169.
W latach 1991-1992 naczelnikiem GB GOPR był Robert Kołodziejczyk. Z jednostką związany był również Adam Górka, który w latach 1990-1992 pełnił funkcję prezesa Zarządu Bieszczadzkiej Grupy GOPR, a następnie w latach 1992-2002 był jej naczelnikiem. Jacek Dziuban, po swoim tatusiu, stał się naczelnikiem. Od 2002 do 2003 naczelnikiem grupy był Jerzy Żak, a od 1 maja 2003 roku naczelnikiem Grupy Bieszczadzkiej GOPR został Grzegorz Chudzik. Jego następcą, od 1 kwietnia 2015, został Krzysztof Szczurek. Wśród znanych ratowników Grupy Bieszczadzkiej GOPR wymienia się także Romana Bańkowskiego, Jerzego Mendyka, który był pilotem oraz kierownikiem Zespołu Lotnictwa Sanitarnego w Sanoku, oraz Aleksandra Ostrowskiego.
17 września 2011 roku w Sanoku odbyły się wielkie obchody z okazji 50-lecia istnienia Grupy Bieszczadzkiej GOPR. Zaledwie pięć lat później, 19 listopada 2016 roku, odbyły się uroczystości związane z 55-leciem istnienia.
Upamiętnienia
W siedzibie Grupy Bieszczadzkiej GOPR, zlokalizowanej przy ulicy Adama Mickiewicza 49, zostały ustanowione dwie tablice pamiątkowe, które mają na celu upamiętnienie wybitnych postaci związanych z działalnością grupy.
- Tablica poświęcona Karolowi Dziubanowi, który był inicjatorem powstania Grupy Bieszczadzkiej GOPR, została odsłonięta 11 października 1986 roku podczas obchodów jubileuszu 25-lecia grupy. Inskrypcja umieszczona na tablicy brzmi: Karolowi Dziubanowi 1922-1974, pierwszemu naczelnikowi grupy bieszczadzkiej GOPR w jej XXV lecie. Ratownicy. Październik 1986.
- Druga tablica dedykowana jest Andrzejowi „Duśkowi” Kurkowi, ratownikowi GOPR, który zmarł w 1993 roku. Jej odsłonięcie miało miejsce 13 września 2011 roku, a autorem projektu był Roman Dawidziak. Inskrypcja na tej tablicy głosi: Andrzejowi Kurkowi „Duśkowi”. Człowiekowi wielkiego ducha, współtwórcy Grupy Bieszczadzkiej GOPR, jej prezesowi w latach 1961–1972, ratownicy. W pięćdziesiątą rocznicę powstania Grupy Bieszczadzkiej GOPR. 1961–2011.
Wyróżnienia
Grupa Bieszczadzka GOPR może poszczycić się wieloma osiągnięciami, które są świadectwem ich ciężkiej pracy i zaangażowania w ratownictwo. Wśród nich znajduje się imponujące wyróżnienie, które zdobyli w 1990 roku.
- II nagroda przewodniczącego Komitetu do spraw Młodzieży i Kultury Fizycznej dla sekcji ratownictwa z powietrza Grupy Bieszczadzkiej GOPR, przyznana za szczególne osiągnięcia w rozwoju ratownictwa powietrznego, oraz za wprowadzanie nowatorskich metod ratownictwa z zastosowaniem śmigłowca Mi-2,
- Odznaka honorowa „Zasłużony dla Województwa Podkarpackiego”.
Przypisy
- 55 lat Bieszczadzkiej Grupy GOPR. rzeszow.uw.gov.pl, 21.11.2016 r. [dostęp 14.06.2018 r.]
- Agnieszka Frączek: Sanok: Pół wieku GOPR w Bieszczadach. samorzad.pap.pl, 20.09.2011 r. [dostęp 15.12.2017 r.]
- K.Szczurek nowym szefem bieszczadzkiego GOPR. radio.rzeszow.pl, 01.04.2015 r. [dostęp 01.08.2015 r.]
- Kalendarium historii Grupy Bieszczadzkiej GOPR 1961 – 2009. bieszczady.gopr.pl. [dostęp 21.03.2015 r.]
- Adam Górka – 14.08.2017. ratownictwogorskie.pl. [dostęp 17.08.2017 r.]
- Roman Bańkowski. Człowiek gór. „Tygodnik Sanocki”. Nr 25, 20.06.2003 r.
- Marian Struś. Pół wieku GOPR-u w Bieszczadach. „Tygodnik Sanocki”, 16.09.2011 r.
- Elżbieta Kolano. Dyżur przez okrągły rok. „Nowiny”, Nr 238, 11-12.10.1986 r.
- Kronika województw. Krosno. 15-lecie działalności grupy bieszczadzkiej GOPR. „Nowiny”, Nr 261, 16.11.1976 r.
- Sztandar dla Bieszczadzkiej Grupy GOPR. „Gazeta Sanocka – Autosan”. 21-22.11.1976 r.
- Elżbieta Kolano. Błękitne krzyże na połoninach. „Nowiny”, Nr 264, 23-25.11.1979 r.
- Józef Ząbkiewicz. U GOPR-owców w Sanoku. „Gazeta Sanocka – Autosan”, 01-10.11.1984 r.
- Franciszek Oberc: Pomniki i tablice pamiątkowe Sanoka. Sanok: 1998, s. 26.
- Franciszek Oberc: Kalendarium sanockie 1974-1994, w: Sanok. Dzieje miasta, Kraków 1995, s. 956.
- Z niebieskim krzyżem na piersi. „Nowiny”, Nr 211, 27.10.1992 r.
- Nagroda dla bieszczadzkiego GOPR. „Nowiny”, Nr 208, 05-07.10.1990 r.
- Dzień Ratownika. „Nowiny”, Nr 259, 31.10.1962 r.
- Dwa lata pracy bieszczadzkiego GOPR-u. „Nowiny”, Nr 185, 07.08.1963 r.
- W Bieszczadach czuwa GOPR. „Nowiny-Stadion”, Nr 27, 02.07.1962 r.
- Bieszczadzka grupa GOPR rozpoczęła służbę. „Nowiny”, Nr 291, 08.12.1961 r.
- W listopadzie rozpoczyna służbę bieszczadzki GOPR. „Nowiny”, Nr 42, 02.10.1961 r.
- Bieszczadzka grupa GOPR powstała w Sanoku. „Nowiny”, Nr 228, 26.09.1961 r.
- Stacje i punkty ratunkowe Bieszczadzkiej Grupy GOPR - twojebieszczady.net
Pozostałe obiekty w kategorii "Organizacje":
Hufiec ZHP Sanok | Oddział PTTK „Ziemia Sanocka” w SanokuOceń: Grupa Bieszczadzka GOPR