Cerkiew Narodzenia Bogurodzicy w Ropkach to niezwykle ważny przykład greckokatolickiej architektury z przełomu XVIII i XIX wieku. Została wzniesiona w 1801 roku w malowniczej miejscowości Ropki, która wpisuje się w bogaty kontekst kulturowy regionu. Od 2001 roku cerkiew znajduje się w Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, co przyciąga miłośników zabytków budownictwa sakralnego oraz turystów zainteresowanych historią Łemków.
Niewątpliwie jest to jedna z piękniejszych cerkwi łemkowskich, które znacznie przyczyniają się do zrozumienia bogatej tradycji i duchowości tego regionu.
Historia
Cerkiew Narodzenia Bogurodzicy w Ropkach ma bogatą historię, która sięga XIX wieku. Obiekt wzniesiony został w 1801 roku, stając się ważnym punktem na mapie lokalnych tradycji religijnych.
W 1891 roku, trzej bracia Bogdańscy, Antoni, Michał i Zygmunt, byli odpowiedzialni za wykonanie polichromii, a także ikonostasu, co znacząco wpłynęło na estetykę wnętrza cerkwi. Po wojnie, kiedy nastąpiło wysiedlenie Łemków, wieś przez długi czas pozostawała opuszczona, co miało wpływ na dalsze losy świątyni.
Cerkiew pozostała bez aktywności kultowej od 1947 do 1978 roku. W 1978 roku podjęto decyzję o jej rozbiórce, a pozostałe elementy zostały złożone w magazynach Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. Jednak w 2001 roku cerkiew została zrekonstruowana w sektorze łemkowskim muzeum, co przywróciło jej historyczną funkcję.
W latach 2002–2006 przeprowadzono kompleksową konserwację polichromii, co pozwoliło na zachowanie nie tylko estetyki obiektu, ale również kulturowego dziedzictwa regionu.
Architektura i wyposażenie
Budowla jest drewnianym obiektem wzniesionym w technice zrębowej, rozdzielonym na trzy zasadnicze części i zorientowanym w kierunku wschód-zachód. Prezbiterium, które jest mniejsze od nawy, posiada prostokątną formę zamknięcia. Dominującą cechą architektoniczną jest wieża, skonstruowana na zasadzie słupowej, z ścianami zwężającymi się ku górze, która otacza babiniec wzmocniony solidnymi słupami. Występuje również wyraźne stopniowanie w wysokości zewnętrznych brył poszczególnych komponentów kościoła.
Każdy element konstrukcji zwieńczony jest baniastymi kopułami, które są ozdobione iluzorycznymi latarniami. Na dachu nad nawą i sanktuarium, zastosowano uskokowe dachy namiotowe z dekoracyjnymi arkadowymi fryzami. Całość zachwyca błękitno-białą polichromią zastosowaną na izbicy, latarniach oraz gzymsach pomiędzy dachami, które pokryte są gontem. Na każdej z ścian izbicy znajdują się namalowane tarcze zegarowe, dodające całości smaku.
Wnętrze cerkwi zachwyca architektoniczny czterostrefowy ikonostas, otoczony iluzjonistyczną polichromią, która zdobi nie tylko ściany, ale również stropy oraz elementy konstrukcyjne wszystkich pomieszczeń. Zakres ikonograficzny figuralno-ornamentacyjnej polichromii, utrzymany w klasycystycznym stylu, odzwierciedla symbolikę przestrzennego rozkładu świątyni obrządku wschodniego.
Wokół cerkwi
Cerkiew ta jest otoczona drewnianym ogrodzeniem, które z całą pewnością dodaje jej charakterystycznego uroku.
W centrum uwagę przyciąga dwukondygnacyjna dzwonnica, zaprojektowana w formie wieży, która została zwieńczona dachem namiotowym pokrytym gontem i powstała w 1904 roku.
W przejściu tej dzwonnicy znajduje się imponujący dzwon, który został wydobyty z terenu pobliskiej miejscowości Balnica, usytuowanej w niedalekiej okolicy Komańczy i charakteryzuje się bogatym zdobnictwem.
W obrębie zewnętrznego ogrodzenia cerkwi zrekonstruowano także fragment cmentarza przycerkiewnego, co podkreśla historyczne znaczenie tego miejsca.
Przypisy
- a b c d Cerkiew z Ropek. skansen.mblsanok.pl. [dostęp 16.04.2021 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Cerkwie":
Sobór Świętej Trójcy w Sanoku | Cerkiew z Grąziowej | Cerkiew św. Dymitra w Sanoku | Cerkiew z RosolinaOceń: Cerkiew Narodzenia Bogurodzicy w Ropkach