Franciszek Czaki (dziennikarz)

---

Życiorys

Franciszek Czaki przyszedł na świat 4 października 1874 roku w Sanoku. Jego edukacja przebiegała na dwóch kierunkach: prawa na Wydziale Prawa oraz medycyny na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie. W okresie swojej młodości aktywnie uczestniczył w działalności socjalistycznej.

Zaangażował się w działalność polityczną, należąc do Polskiej Partii Socjalistycznej Demokratycznej (PPSD), gdzie działał w lwowskim oddziale od 1893 roku. Czaki był znanym dziennikarzem socjalistycznym, a po przeprowadzce do Krakowa w 1897 roku, rozpoczął współpracę z czasopismem „Naprzód”, którego administratorem został w 1898 roku. Zyskał wtedy reputację jednego z najsprawniejszych agitatorów politycznych w Zachodniej Galicji, a także współpracował z warszawskimi pismami.

Posługiwał się różnymi pseudonimami literackimi, takimi jak „Franciszek Czerski” i „Franciszek Młot”, publikując broszury agitacyjne, które wspierały socjalistyczny ruch. W 1903 roku w Krakowie stał się jednym z założycieli młodopolskiego pisma satyrycznego „Liberum Veto”, którym redagował. Jako redaktor naczelny „Głosu” we Lwowie pełnił tę funkcję w latach 1907–1910, a następnie w latach 1911–1912 był zastępcą redaktora naczelnego „Gazety Wieczornej”, kiedy to zyskał możliwość pracy jako korespondent tego pisma w Wiedniu.

Bezpośrednio przed 1913 rokiem związał się z Biurem Literackim Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Wiedniu, gdzie odpowiedzialny był za polski referat publicystyczny. Po zakończeniu I wojny światowej, w 1919 roku, rozpoczął swoją działalność w polskiej służbie dyplomatycznej jako korespondent w delegaturze Polskiej Agencji Telegraficznej w Wiedniu, gdzie wkrótce został przedstawicielem a potem dyrektorem tej instytucji. W 1935 roku objął stanowisko dyrektora filii PAT-u w Wilnie.

W Wiedniu Czaki przeszedł na wiarę rzymskokatolicką. Niestety, w czerwcu 1935 roku, przebywając na urlopie w tym mieście, poważnie zachorował. Zmarł 16 września 1935 roku w jednym z sanatoriów w Wiedniu, a jego pogrzeb odbył się 19 września na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu. Franciszek Czaki był żonaty i miał dwoje dzieci.

Ordery i odznaczenia

Franciszek Czaki, znany dziennikarz, został uhonorowany wieloma odznaczeniami, które podkreślają jego znaczenie w dziedzinie dziennikarstwa. W szczególności wyróżniają się dwa z nich.

• Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 9 listopada 1931 roku,
• Krzyż Oficerski Orderu Zasługi, nadany przez Austrię.

Publikacje

Franciszek Czaki, będący znanym dziennikarzem, ma na swoim koncie wiele znaczących publikacji, które zasługują na szczegółowe omówienie. Wśród nich wyróżnia się kilka kluczowych dzieł, które miały istotny wpływ na ówczesną publicystykę.

• Czerwony katechizm (1900, wyd. Latarnia, Kraków; kilka wydań),
• Precz z militaryzmem (1900, wyd. Latarnia, Kraków),
• Worek judaszów czyli Rzecz o klerykalizmie (1903; wznowienia, w tym trzecie w 1919).

---

Oceń: Franciszek Czaki (dziennikarz)

---